جهان مدرن

هیاهوی خیابان امام خمینی تهران و میدان حسن آباد آنقدر زیاد است که کمتر کسی درب یک موزه نبش خیابان شیخ هادی را پیدا می کند. "موزه مقدم" درست در میان های و هوی بازار خرید و رفت و آمد مردم به بانک مجاورش قرار دارد همین که از ورودی هشتی خانه وارد شوی، زندگی ماشینی را پشت سر می گذاری. دیوارهای این خانه اجازه ورود این همه هیاهو را به حریم خانه که ارزشمندترین خانه جهان نام دارد، نمی دهد.

ارزشمندترین خانه جهان به واسطه داشتن اشیای تاریخی و گرانبها به گرانترین خانه جهان در سالهای دهه 30 و 40 توسط پروفسور پوپ مورخ آمریکایی که مقاله ای با عنوان بررسی هنرهای ایران در مجله "سپید و سیاه" نوشته بود، معروف شد و هنوز هم جزو یکی از منحصر به فردترین خانه های ایران و جهان است.

این خانه متعلق به محسن مقدم پسر کوچکتر احتساب الملک شهردار دوره ناصرالدین شاه قاجار است. محسن از کودکی به نقاشی علاقه زیادی نشان می داد در مکتب کمال الملک نقاشی یاد گرفت حتی در تابلوی معروف کمال الملک از کلاس درسش نیز محسن مقدم به تصویر کشیده شده است.

محسن برای تحصیل نقاشی به همراه برادرش حسن، به سوئیس رفت و در زمان جنگ جهانی دوم برگشت اما دومین بار برای یادگیری باستان شناسی و تاریخ سفر کرد و این بار با دست پر همراه گروه های باستان شناسی در برخی از محوطه های تاریخی مانند دیلمان و شوش به کاوش و نظارت و بازرسی پرداخت.

او جزو اولین باستان شناسان ایرانی بود که به همراه اساتید باستان شناسی در محوطه های تاریخی فعالیت می کرد.

مقدم از شاگردان استاد کمال الملک، باستان شناس و مؤسس دانشگاه هنرهای زیبا و استاد دانشگاه تهران بود که با همسر فرانسوی زبانش تصمیم گرفتند همه هم و غم خود را برای برپا کردن یک موزه از اشیای گرانبهایی که در حال از بین رفتن است بگذارند.

زوج باسواد عمارت مقدم از همان سالهای ابتدایی ازدواجشان تصمیم می گیرند که هیچ وقت بچه دار نشوند و به جای بچه داری، موزه داری کنند. آنها نگهداری از اشیای تاریخی موجود در خانه شان را فرزندان خود می پنداشتند که باید برای نسلهای بعد نگهداری شوند.

خانه ای که اکنون به عنوان موزه مقدم از آن یاد می شود از خانه های مجلل دوره قاجار و دارای بخش های اندرونی و بیرونی است اما در کنار تمام اجزای این عمارت مجلل، کاشی های زرین فام و گرانبهایی را می‌توان یافت که مقدم برای پاسداری از آنها، جایی مناسب را در دیوار برای آنها در نظر گرفته بود تا از آسیب در امان بمانند برخی از این کاشی ها در دنیا منحصر به فرد هستند.

اما کلکسیون پارچه استاد مقدم نیز جزو یکی از کلکسیون های پارچه در دنیاست این پارچه های قیمتی اکنون به صورت فریز شده در داخل مجموعه نگهداری می شود امکان بازدید عموم از آنها وجود ندارد جز یکی از پارچه ها که آن هم درون قاب شیشه ای نگهداری می شود.

در کنار تمام در و دیوارهای کاشی کاری شده و زیبای عمارت مقدم، اتاق کوچکی راه ورودی به زیرزمین خانه است که تمام در و دیوار آن با سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی و صدف و مرجان های زیبا نقش داده شده است.

مقدم در دفترچه خاطراتش نحوه بدست آوردن بسیاری از اشیای تاریخی موجود در این خانه را شرح داده و گفته که یا آنها را از دستفروش های بازار و یا از مالکانی که قصد تخریب خانه های تاریخی خود را با تمام ملحقاتش داشتند خریده است.

برخی دیگر از این اشیا درحال خروج از کشور بودند و یا در حراجی های کشورهای بیگانه دست به دست می شدند که مقدم با ثروت خانوادگی اش آنها را خریده و به ایران برگردانده است.

اما بسیاری دیگر از این اشیای تاریخی توسط سفرا و فرهنگیانی که مهمان مقدم بودند به این خانواده هدیه داده شده است مانند اشیایی که حدس زده می شود از بیت المقدس به او هدیه شده است.

اما در بین تمام این آثار برخی مانند سفال قرمز رنگ چشمه علی که متعلق به هزاره پنجم قبل از میلاد است، قدمت زیادی دارد که هیچ کس نمی داند چطور سر از این خانه در آورده است، به همین دلیل اداره کل موزه های دانشگاه تهران که اکنون مدیریت این موزه را بر عهده دارد می خواهد به بررسی مبدا این اشیا بپردازد.

مقدم در سال 1351 خانه پدری خود را با تمام آثار ارزشمندش وقف دانشگاه تهران کرد تا اینکه در سال 1366 دار فانی را وداع گفت.

پس از مرگش نیز همسرش در سال 69 تولیت موزه را در اختیار مستقیم دانشگاه تهران قرار داد و سرانجام پس از چند سال عملیات مرمت، در مرداد ماه سال 88 در این خانه به روی بازدیدکنندگان گشوده شد.

در کره زمین جزیره ایستر همیشه به عنوان یکی از اسرار آمیزترین مکان ها شناخته شده است. جزیره ایستر جزیره‌ ای است در اقیانوس آرام جنوبی که متعلق به کشور شیلی است. این جزیره با اینکه ۳٬۵۱۵ کیلومتر (۲٬۱۸۵ مایل) در غرب خاک اصلی شیلی قرار گرفته اما استانی جدا از منطقه والپارائیسو (Valparaíso) شیلی بشمار می‌آید. نزدیک ترین جزیره همسایه با جزیره ایستر به نام سالائی گومز (Sala-y-Gomez) که در ۴۰۰ کیلومتری شرق ایستر قرار دارد نیز جزء همان منطقه و استان بشمار می‌ آید. نزدیکترین جزیره مسکونی به ایستر جزیره پیت‌ کرن است که در ۲٬۰۷۵ کیلومتری (۱٬۲۹۰ مایلی) غرب ایستر قرار دارد. مساحت جزیره ۱۶۳٫۶ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۳٬۷۹۱ نفر است (سرشماری ۲۰۰۲م). ۳٬۳۰۴ نفر از جمعیت جزیره در مرکز آن شهر هانگا روآ زندگی می‌کنند. جزیره ایستر بویژه بخاطر تندیس‌های ۴۰۰ ساله عجیب باستانی خود معروف است. به این تندیس‌ها که در راستای کرانه دریا به خط ایستاده‌اند موآی گفته می‌شود.

تاریخچه

ساکنان اولیه این جزیره ریشه پلی نزیایی دارند. (DNA گرفته شده از استخوان ها نیز این را تایید می‌کند) و به احتمال قوی آن ها از جزایر مارکوس و در ۳۱۸ میلادی به این جزیره آمدند. (آزمایش کربن از نی‌های یافت شده در یک قبر این را تایید می‌کند). حدس زده شده که مهاجران اولیه که احتمالاً در دریا گم شده بودند، به تعداد کم (کمتر از ۱۰۰نفر) و در چند قایق به این جزیره آمدند. در زمان ورود آن ها بیشتر جزیره جنگلی و پر از پرندگان بوده و شاید مهمترین منطقه برای پرورش پرندگان در منطقه پلی نزیا بوده‌ است. اولین بازدید کنندگان اروپایی این جزیره، سنت های شفاهی ساکنان اولیه این جزیره را ثبت کردند. در این سنت ها، جزیره نشینان ایستر ادعا کرده‌اند که یک فرمانده به نام «هوتو ما توآ» در یک یا دو قایق بزرگ به همراه همسر و خانواده اش به جزیره آمدند. در این افسانه و همچنین تاریخ دقیق سکونت اولیه این جزیره ابهام وجود دارد. ادبیات منتشره در مورد اولین سکونت جزیره ۳۰۰-۴۰۰ میلادی را عنوان می‌کند یا تقریباً زمانی که اولین انسان‌ها در هاوایی سکونت گزیدند. برخی دانشمندان دیگر معتقدند که جزیره ایستر تا زمان ۷۰۰-۸۰۰ میلادی مسکونی نبوده. ساکنان اولیه این جزیره به نظر می‌رسد که از غرب و از جزایر مارکوس آمده‌اند. این افراد با خود موز، سیب زمینی شیرین، نیشکر و گوش فیل آوردند. بر طبق افسانه‌های ثبت شده توسط مسیونرها در دهه ۱۸۶۰ این جزیره دارای سیستم طبقاتی مشخصی بوده است. یک شاه که دارای قدرت خدا مانند بوده، از زمان هوتو ماتوآ بر جزیره حکمرانی می‌کرده. قابل مشاهده ‌ترین عنصر در فرهنگ این جزیره، تولید موآی حجیم و غول پیکر است که قسمتی از نیایش اجداد و نیاکان بوده ‌است. موآی‌ها دارای ظاهری متحدالشکل می‌باشند که در کناره تمام ساحل بر پا شده‌اند و نشانگر اعمال حکومت مرکزی می‌باشد. علاوه بر خانواده سلطنتی، ساکنان این جزیره شامل کشیشان، سربازان و تجار بوده. آخرین شاه، به همراه خانواده اش به عنوان بردگان در دهه ۱۸۶۰ در معادن پرو مردند. پس ازآن شاه یک نشانه سمبلیک پیدا کرد.

نام

قدیمی‌ترین نام شناخته شده این جزیره، Te Pito Ote Henua به معنی مرکز جهان بوده ‌است. در دهه ۱۸۶۰، دریانوردان تاهیتی به جزیره نام Rapa Nui دادند به معنی راپای بزرگ و این به خاطر شباهت جزیره به یکی دیگر از اجزای پلی نزیا به نام Rapa Iti به معنی راپای کوچک بود. مشهورترین نام این جزیره یعنی ایستر(Easter) به خاطر اولین بازدید ثبت شده اروپاییان توسط Dutch Admiral بوده که در شنبه عید پاک ۱۷۲۲ اتفاق افتاد.

موقعیت

این جزیره در ۳۶۰۰ کیلومتری غرب شیلی واقع شده. جزیره ایستر یکی از جزایر مسکونی منفرد جهان می‌باشد. این جزیره تقریباً مثلثی شکل است و مساحت آن ۶/۱۶۳ کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 3.791 نفر دارد. این جزیره متشکل از ۳ کوه آتشفشانی می‌باشد.

فرهنگ

مردم ایستر در طول تاریخ سیستم خط تصویری ویژه خود بوجود آوردند. دست ‌نوشته‌های آن ها نیز مانند ابعاد دیگر جامعه دور افتاده و مرموزشان هنوز قابل فهم نیستند. هرگز روی جزیره بیش از ۷۰۰۰ نفر زندگی نکرده ‌اند. حدودا بعد از سال ۱۶۰۰ م فرهنگ آن ها به طور ناگهانی و با شدت رو به زوال نهاد. مهم‌ ترین مظهر فرهنگی جزیره ایستر، موآی‌ها هستند که ۲۸۸ تای آن روی سکوهای عظیمی به نام آهو، ایستاده‌اند. فاصله این سکوها از هم حدود یک و نیم مایل است و یک نوار تقریباً سراسری به دور جزیره بوجود آورده اند. ۶۰۰ موآی دیگر، که در مراحل مختلف تکامل هستند، در سرتاسر جزیره پراکنده‌اند. حتی در معادن و کنار جاده‌های قدیمی و کنار ساحل. بسته به اندازه و وزن موآی‌ها، تخمین زده می‌شود که بین ۵۰ تا ۱۵۰ نفر برای حمل آن ها توسط غلطک های چوبی و سورتمه روی آن نیاز بوده. برخی از موآی‌ ها دارای کلاه یا تاج های قرمز رنگی هستند که دلیل آن نامشخص است ولی برخی از باستان شناسان می‌ گویند که اینگونه موآی‌ها مفهوم آیینی خاصی داشتند و یا شاید برای یک طایفه یا خانواده بخصوصی مقدس بوده اند.بر طبق آخرین تحقیقات باستان شناسانی، ۸۸۷ مجسمه سنگی یکپارچه در موزه و در جزیره شناسایی شده است.

آهو (Ahu)

تقریباً در امتداد تمای خطوط ساحلی به جز ارونگو و پویکو پنینسولا می‌توانید سکوهایی به نام آهو را بیابید. اصل و منشأ آن ها به قربانگاه های قدیمی پلی نزیایی برمی گردد که به ابعاد بسیار بزرگ ‌تری توسعه یافته‌ است. از ۳۱۳ آهو باقیمانده تنها ۱۲۵ تا از آن ها یک موآی را حمل می‌کنند. آهویی که در تونگاریکی بزرگ ‌ترین و بیشترین موآی را یعنی مجموعاً ۱۵ عدد دارد.

دیوارهای سنگی

یکی دیگر از مثال های سنگی این جزیره دیوارهای مشهور در «ویناپو» (Vinapu) می‌باشد. که بدون استفاده از ملات ساخته شده و بدقت سنگ ها با هم چفت شده‌اند. این موضوع کاملاً شبیه دیوارهای تمدن اینکاها در پرو است.

خانه‌های سنگی

تعداد ۱۲۳۳ خانه سنگی ما قبل تاریخ که «توپاً (Tupa) نامیده می‌شود، وخانه مرغ ها (Hare Moa) که بعداً بوجود آمد، برجسته ‌ترین خانه‌های به جامانده در این جزیره‌است. خانه‌های سنگی حدود ۶ متر عرض با ساختاری استوانه‌ای شکل و سقفی طاقدار می‌باشد. ورودی این خانه‌ها بسیار پایین است و وارد شدن تنها با سینه خیز رفتن امکان پذیر است. در سال ۱۸۸۲، آلمان ها چند خانه را حفاری کرده و باقیمانده‌های انسانی در داخل خانه‌ها پیدا کردند. مردم محلی به آن ها گفتند که این مکان ها، استراحتگاه شاهان و روسای جزیره ایستر بوده‌اند. هر خانه دو حفره کوچک داشت. اگر روح یک دشمن از یکی از آنها وارد شد، روح مرحوم بتواند از دیگری فرار کند. نکته قابل توجه اینست که تعداد باقیمانده خانه‌های سنگی و موآی‌ها تقریباً نزدیک به هم است و این شاید به این معنی است که برای هر شخص که در یک خانه سنگی دفن می‌شده، یک موآی ساخته می‌شد. استفاده خانه‌های سنگی به عنوان قبر، به نظر می‌رسد که هم‌زمان با تولید موآی و زوال نیایش اجداد و نیاکان متوقف شد. در طی آشفتگی قرن ۱۸، به نظر می ‌رسد که جزیره نشینان شروع به دفن مرده‌هایشان میان خانه‌های آهوس (سکوی موآی) کرده‌اند و از خانه‌های سنگی به عنوان پناهگاه مرغ ها استفاده کردند.

حقایق ثبت شده

جزیره ایستر به دست روسای قدرتمند قبیله اداره می‌شد. در طول دوره ‌ای که جزیره رو به زوال نهاده بود، یک سیستم عجیب برای انتخاب رئیس قبیله، بوجود آمد. قوی ‌ترین جنگجویان تا جزایر همسایه، جایی که پرنده دریایی مهاجر، چلچله سیاه، تخم گذاری می‌کند، شنا می‌کردند. آن ها به دنبال اولین تخم فصل، جزیره را جستجو می‌کردند. اولین جنگجویی که یک تخم پیدا می‌کرد به مدت یکسال رئیس قبیله می‌شد.

رونگورونگو

وجود یکی از دستخط‌ های رمز ناگشوده جزیره ایستر که رونگورونگو (Rongorongo) نامیده می‌شود، توسط یک مسیونر فرانسوی در سال ۱۸۶۴ گزارش شد. در آن زمان ، چندین جزیره نشین ادعا می ‌کردند که که می‌توانند آن را بخوانند اما تمام تلاش ها بی نتیجه ماند. با توجه به اینکه تنها یک قسمت کوچک از جمعیت باسواد بودند، رونگورونگو یک امتیاز حکومت کردن بر خانواده‌ها و کشیشان بوده ‌است. از صدها میز و صندلی و وسایل چوبی که رونگورونگو روی آن حکاکی شده، تنها ۲۶ عدد سالم مانده و تمام آن ها در موزه‌های سراسر دنیا است و هیچ کدام در جزیره نمی‌باشد. تمام تلاش ها برای رمز گشایی این متن بی حاصل بوده است. انجمن علمی حتی نمی‌تواند بگوید که آیا رونگورونگو یک شکل نوشتاری است یا نه. اگرچه افسانه‌ها می‌گویند که هوتوماتوآ میزهای اولیه را با خود به این جزیره برای اولین بار آورد. همچنین اینگونه احتمال داده می‌شود که در معرض قرار گرفتن جزیره نشینان با نوشته‌های غربی در طی بازدید اسپانیایی‌ها در سال ۱۷۷۰ موجب شده تا آن ها از شیوه حکومت و قانونگذاری آن ها الهام گرفته و رونگورونگو را به عنوان یک ابزار مذهبی ایجاد کنند.

جاده‌های ایران خاطرات خوشایندی به یاد نمی‌آورند، حداقل، آن چیزی كه این روزها در رسانه‌ها می‌توان خواند آمار تصادفات است كه تقصیرش را به گردن جاده‌ها می‌اندازند، بماند كه جاده‌های ایران بی‌تقصیرترینند.
در این آمار اما چیزی كه برای ایرانگردان واضح و قرار است برای ایران دوستان و اهالی گشت و گذار هم بدیهی باشد، زیبایی‌های فراوان جاده‌های ایران است؛ جاده‌هایی كه خود جاذبه‌اند و مشوقی برای آن كه دل به آنها بسپاری و بروی. در این جا به ده جاده زیبای ایران پرداختیم؛ جاده‌هایی كه از كرانه‌های شمال تا دشت‌های جنوب كشیده شده است.
سپیدان ـ نورآباد
جاده‌های شمالی استان فارس در پاییز، زمستان و بهار تصاویری بهشت‌آسا می‌آفرینند. جاده سپیدان به یاسوج، دشت ارژن، دشت برم، جاده شیراز به سپیدان و سپیدان به نورآباد از زیباترین این جاده‌ها هستند. مزارع و زمین‌های كشاورزی، دشت‌های وسیع و كوه‌های زیبا به راستی بی‌بدیل‌ترین مناظر جاده‌های ایران را تصویر می‌كنند.

پوشش گیاهی انبوه درختان بلوط، بنه، كلخنگ، بادام وحشی، انجیر كوهی، تمشك، سپیدار و آویشن تنها برخی از گیاهان متنوعی هستند كه مناظری رنگارنگ را در دو سوی جاده می‌آفرینند. با این حال شاید كمترین میزان شهرت را این جاده‌ها در میان گردشگران عادی دارند.
كرند غرب ـ بابایادگار
جاده‌های كوهستانی استان كرمانشاه با طبیعت متفاوتی كه پیش روی گردشگران قرار می‌دهد از دیدنی‌ترین جاده‌های ایران به شمار می‌آیند. یكی از بكرترین آنها خروجی بابایادگار از جاده كرند غرب به سرپل ذهاب است.

دو طرف جاده جنگل‌های بلوط و تپه‌های سبز و زرد نگاهتان را مجذوب و سرگردان می‌كند و دیواره‌های سنگی عجیبی كه گهگاه اطرافتان می‌بینید شكلی اسطوره‌ای به جاده می‌دهند. چسبیده به جاده بابایادگار آبشار گمنام، اما بی‌مانند ریجاب را هم می‌توانید ببینید كه ارتفاع آن بیش از 150 متر تخمین‌زده می‌شود.
گردنه حیران
بسیاری از قدیمی‌ترها وقتی می‌خواهند زیباترین جاده‌ای كه رفته‌اند را نام ببرند نیازی به زمان زیادی برای انتخاب ندارند. گردنه حیران در غرب شهرستان آستارا یكی از مسیرهای اصلی ارتباطی اردبیل به گیلان است.

این گردنه از یك سو مشرف به كوه‌های پوشیده از جنگل‌های انبوه و از سوی دیگر مشرف به دره‌ای است كه رود آستاراچای از آن عبور می‌كند. رودی كه تعیین كننده مرز ایران و جمهوری آذربایجان (آران) است.
پیچ‌های تند جاده‌ای كه همچون ماری عظیم‌الجثه در جنگل‌های مه‌آلود و سبز حیران پیچ می‌خورد راهی به جز توقفی هرچند كوتاه پیش رویتان باقی نمی‌گذارد؛ آن هم برای تماشا.
جاده‌هایی كه استان گیلان را به استان اردبیل متصل می‌كند، از دیدنی‌ترین جاده‌های جنگلی ایران به حساب می‌آیند. جاده ماسال به خلخال بویژه در منطقه «اولسبلنگاه»، جاده ماسوله به خلخال كه یكی از برنامه‌های ثابت پیاده‌گردی طبیعت‌گرد‌های حرفه‌ای است ومعروف‌تر از همه جاده اسالم به خلخال از این جاده‌ها هستند
اسالم ـ خلخال
جاده‌هایی كه استان گیلان را به استان اردبیل متصل می‌كند، از دیدنی‌ترین جاده‌های جنگلی ایران به حساب می‌آیند. جاده ماسال به خلخال بویژه در منطقه «اولسبلنگاه»، جاده ماسوله به خلخال كه یكی از برنامه‌های ثابت پیاده‌گردی طبیعت‌گرد‌های حرفه‌ای است ومعروف‌تر از همه جاده اسالم به خلخال از این جاده‌ها هستند.

مسیر پیچ در پیچی كه اسالم و خلخال را در دو استان اردبیل و گیلان به هم متصل می‌كند، شما را به دنیایی دیگر می‌برد.
دامنه‌های سرسبز، گله‌های گوسفند، كلبه‌های چوبی روستایی و مه كه گاهی زیر پایتان و گاه تا روی جاده پیش می‌آید تابلوهایی هستند كه در این جاده به نمایش گذاشته شده‌اند.
هجیج ـ اورامانات
بسیاری از گردشگران جاده پاوه تا هجیج را برای دیدن این روستای زیبای كردنشین پیموده‌اند، اما اغلب نمی‌دانند‌ اگر همین جاده را تا انتها بروند با مناظر بكر و بدیعی از رودخانه پرآب سیروان، آبشارها و چشمه‌های گوناگون روبه‌رو می‌شوند. كبابی‌های بین راه در منطقه بل‌بر با گوشتی بی‌مانند از شما پذیرایی می‌كنند.

عرض كم، ریزش هر از گاه كوه، شیب تند و طرح هندسی عجیب این جاده نیز هیجانی به یاد ماندنی را برای گردشگران رقم می‌زند. در برخی نقاط جاده باغ‌های سرسبز و در برخی نقاط مرتفع چند‌متر برف؛ تنوع آب و هوایی بی‌مانندی را به شما هدیه می‌دهد.
سراوان ـ فومن
این بار كه از جاده رشت به شمال كشور می‌روید نرسیده به رشت جاده دست‌چپتان را كه به فومن می‌رود انتخاب كنید. جدای از سرسبزی بی‌همتا و بكرش، اگر پاییز یا زمستان و بویژه در ساعات اولیه صبح به این جاده برسید، با دیدن مه صبحگاهی كه بر رنگ قهوه‌ای مات درختان در زمینه آبی آسمان نشسته، رویایی در بیداری را تجربه می‌كنید.

از دیدنی‌های این جاده موزه بزرگ روستایی گیلان است كه نمونه‌هایی از انواع خانه‌های روستایی گیلان را در دل جنگل‌های بكر سراوان پنهان كرده است.
طبس ـ خور و بیابانك
جاده‌های كویری تنها به دلیل بافت بیابانی اطرافشان زیبا نیستند. اگر در یك غروب زمستانی یا حتی پاییزی در جاده طبس به خور و بیابانك باشید ممكن نیست باور كنید كه جاده از میان دریا نمی‌گذرد. بازتاب نور رنگارنگ در هر دوسوی جاده، دریایی را پیش چشمانتان ترسیم می‌كند كه دریا نیست، اما تا آن را لمس نكنید باور نخواهید كرد كه فقط نمك سراسر چشم‌اندازتان را فراگرفته است.

دیدنی‌هایی همچون تل‌ماسه‌ها، قلعه‌های اسماعیلی، درختان كهنسال و سدهای تاریخی ‌كه به این و هم شگفت‌انگیز اضافه كنید، دلایل كافی برای سفر به طبس را خواهید یافت.
جم ـ فیروزآباد
جاده جم به فیروزآباد كه مركز استان فارس به عسلویه در كرانه خلیج فارس را بسیار نزدیك كرده است، از جاده‌های بسیار دیدنی جنوب كشور است. در آغاز، جاده‌ای كوهستانی با شكل‌های خیالی و شگفت‌انگیز دو طرف جاده را گرفته است، اما هرچه بیشتر وارد استان فارس می‌شوید جاده سبزتر و طبیعت شگفت‌انگیزتر می‌شود.

تنگه‌های اطراف جاده بویژه شكاف «هایقر» تصاویری همچون «گراند كانیون» را برایتان تصویر خواهد كرد با این تفاوت كه این جاده‌ها هم سبزترند و هم در عمق این شكاف رودخانه‌ای پرآب جاری است.
جندق ـ معلمان
اگر به تصاویر شگفت‌انگیز، وهم‌آلود و زیبای كویری علاقه‌مندید، جاده جندق به معلمان را ازدست ندهید. این جاده از قلب كویر مركزی ایران می‌گذرد و جنوب و شمال آن را به هم وصل می‌كند. به احتمال زیاد در طول جاده تنها خواهید بود و هنگام طی مسافت حدود 200 كیلومتری این جاده انواع بافت‌های عجیب و غریب كویری را مشاهده خواهید كرد.

در برخی نقاط در دوسویتان تا خط افق حتی بته‌ای خار دیده نمی‌شود و گاهی تپه‌های سرخ رنگ خاكی همه میدان دیدتان را می گیرد. سكوت كویر را اینجا می‌توانید تجربه كنید، از جندق در نزدیكی شهرستان خور و بیابانك استان اصفهان تا معلمان در نزدیكی دامغان استان سمنان.
كرج ـ چالوس
نمی‌توان از جاده‌های ایران سخن گفت و از جاده چالوس یاد نكرد. این جاده كه سال 1312 كرج و چالوس در دو سوی البرز را به هم متصل كرده، خاطرات سفر بسیاری از ایرانیان را رقم زده است. كارگران را برای حفر تونل كندوان در دل كوه با یك سكه پنج ریالی تشویق می‌كردند و معروف است كه به ازای هر كلنگ به كارگران این مبلغ را می‌دادند.

از دره‌های سرسبز آغاز راه گرفته تا دیواره‌های سنگی ارتفاعات بلند البرز، مناظری آشنا و به یاد ماندنی برای ایرانیان به شمار می‌آیند، تا جایی كه بسیاری از ایرانیان اصطلاحات به «جاده» رفتن را مترادف با این جاده می‌دانند. فرعی‌های این جاده مانند جاده‌های یوش، شهرستانك و كلاردشت نیز هر‌یك‌زیبایی‌های خاص خود را دارند.

درویش خان که کر و لال بود و به کشاورزی مشغول بود، سال 86 در سن 90 سالگی درگذشت و در میان درختان باغ سنگی دست ساز خود به دستان سرد خاک سپرده شد. پیرمرد سال 1355 در فیلم «باغ سنگی» پرویز كیمیاوی بازی کرد و این فیلم در جشنواره‌های داخلی و خارجی بسیاری شرکت داده شد.

باغ سنگی که شاید بتوان درختان آن را نمونه‌های خوبی از هنر مفهومی برشمرد، در 45 كیلومتری جنوب شرقی سیرجان و در نزدیك روستای بلورد قرار دارد. این باغ منحصر به فرد و بی نظیر تا به حال سوژه عکاسان و خبرنگاران بسیاری بوده است.

باغ ایرانی به عنوان ساختاری کامل، نشانه اعتراض مردی است که روزگاری از راه همین درختانی که حالا خشک شده اند و نابارور، روزگار می گذرانیده است.

درختانی که باروری‌شان ختم به رویش سنگ از دل شاخه‌هایشان است، سنگ‌هایی که روزگاری در کسوت واژه ‌های ناگفتنی پیرمردی بی زبان به کمک او آمده‌اند و روی شاخه‌ها سوار شده اند.

این باغ بی شک از زیباترین و خاص‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان کرمان و صد البته کشور محسوب می‌شود و قطعا نمونه آن را در هیچ جای دیگری نخواهید دید.

جاذبه گردشگری ناشناخته ایران

سرزمینی ‌كه نمی‌شناسیم

شیراز را به تخت‌جمشید و حافظیه و شاهچراغش می‌شناسیم، یزد را به بادگیرهای سرو مانندش، اصفهان را به زنده‌رود كم‌آبش، به میدان نقش جهان دود گرفته و به چهل‌ستون شگفتش و تبریز را هم به بازار رویایی‌اش؛ اما بسیاری از دیدنی‌های این شهرها پشت شهرت این جاذبه‌ها پنهان شده‌ است. این جاذبه‌ها گاهی آنقدر شگفت‌ است كه نه‌تنها با جاذبه‌های مشهور آن قدرت برابری دارد، بلكه بسیاری از آنها كهن‌تر و عظیم‌تر و زیباتر هستند. این هفته به سراغ 10 جاذبه گردشگری در ایران رفته‌ایم كه تنها به این دلیل كه مشهور نیستند، دیده نشده‌اند.

برج قربان؛ مهد تمدن

همدان شهر كهن و افسانه‌ای، با سابقه درخشان و فرهنگ غنی خود از همان آغاز، مهد تمدن، علم و هنر و حكمت و عرفان بوده اما این شهر مانند دیگر شهرهای ایران دارای جاذبه‌های بسیاری است كه یكی از این جاذبه‌های ناشناخته برج قربان در محله زندی‌ها نزدیك دبیرستان ابن سیناست. این بنا از یك برج 12 ضلعی آجری با گنبد هرمی‌ شكل 12 ترك آجری تشكیل شده و روی طاق سردابه این برج سنگ‌نوشته‌ای وجود دارد كه قدمت آن به سال 1009 هـ.ق می‌رسد. بعد از دیدن این برج می‌توانید با تله‌كابین بالاتر رفته و از میدان میسان گذشته و از آبشار و كتیبه‌هایی كه نشان از فرهنگ و تمدن ایران دارد هم دیدن كنید.

شهر سی‌سخت؛ نگین دنا

در 35 كیلومتری شهر یاسوج در دامان طبیعتی شگفت‌انگیز، تابلویی زیبا از نقاشی آفرینش را مشاهده می‌كنید كه مسحور و مجذوب آن می‌شوید. اینجا سی‌سخت یكی از شهرهای كهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران است. آبشارها، چشمه‌ها، كوه‌ها و دریاچه‌هایی كه شاید در هیچ جای دنیا نمونه آن را هم نیز ندیده باشید. منطقه‌ای با آب و هوایی كوهستانی و طبیعتی شگفت‌انگیز كه مسافران نوروزی و گردشگران را مبهوت خود می‌كند.

آبشارهای خروشان مانند آبشار ناری و كوه‌گل كه از جمله مهم‌ترین آبشارهای سی‌سخت است. بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین چشمه در سی‌سخت قرار دارد كه به چشمه «میشی» معروف است كه در پایین گردنه بیژن قرار گرفته و آب آن زمین‌های زراعی ده بزرگ سی‌سخت را آبیاری می‌كند. چشمه سردو، چشمه تاگی و چشمه طوف مشرف بر شهر توریستی سی‌سخت هستند.

این چشمه‌ها در مسیر صعود به قله دنا قرار دارند و در تمام فصول سال دارای آبی گوارا و خنك هستند.از آنجا كه سی‌سخت در دامنه دنا از رشته‌كوه‌های زاگرس واقع شده است، اطراف آن را كوه‌هایی زیبا از جنگل بلوط با پوشش خاص طبیعی فرا‌گرفته است. پس فراموش نكنید بعد از خواندن فهرست 10تایی‌های ما نوروز را در زیباترین و ناشناخته‌ترین نقاط ایران سپری كنید.

كردخورد ؛ تالاب‌ زیبایی‌

تالاب كردخورد كه آق‌گل نیز نامیده می‌شود در نزدیكی روستایی به همین نام و در جنوب دشت نهاوند قرار گرفته است. پوشش گیاهی خاص و زیبای این تالاب به همراه وجود كوهی به نام كت در كنار آن چهره‌ای زیبا و شگفت‌انگیز از طبیعت را به‌نمایش گذاشته و منظره‌ای بی‌نظیر را در برابر چشمان هر رهگذری ترسیم می‌كند. در كنار پوشش گیاهی ویژه منطقه، این تالاب زیستگاه پرندگان زیبایی هم هست كه روح زندگی به آن بخشیده‌اند، پرندگان مهاجری نظیر فلامینگو، مرغ باران، حواصیل، آب‌چلیك، گونه‌های مختلف اردك، غاز و كاكایی در این تالاب زندگی می‌كنند. اگر دوست دارید یكی از كم‌نظیرترین و زیباترین منظره‌های طبیعی غرب ایران را به تماشا بنشینید، به شما توصیه می‌كنیم در پایان زمستان و آغاز بهار به این شهر سفر كنید و دیدن تالاب كردخورد را نیز از یاد نبرید.

دوستداران بناهای تاریخی و هنری در سفر به نهاوند می‌توانند آثار مورد علاقه خود را بازدید كنند، زیرا این شهر از حیث داشتن آثار باستانی بسیار غنی بوده و شما می‌توانید با در دست‌داشتن فهرست بناهای مهم در نهاوند به بازدید از آنها بپردازید و از سفر خود لذت ببرید.

سِرو؛ مرز زیبایی

شهر سرو در ۵۵ كیلومتری و در شمال غربی شهر ارومیه قرار گرفته ‌است. سرو شهری مرزی است و حالتی گمركی و ترانزیتی دارد. سرو به دلیل قرار گرفتن در نزدیكی كوه‌های بلند مرزی دارای آب و هوایی سردسیر و كوهستانی است و منطقه‌ای بكر و زیبا به حساب می‌آید. مرز سرو یكی از دروازه‌های كشور تركیه هم هست. در مسیر منتهی به مرز تك مغازه‌هایی دیده می‌شود كه به آن بازارچه مرزی می‌گویند، اما بازارچه مرزی اصلی روبه‌روی پمپ بنزین در همان نزدیكی است كه از 2 قسمت تشكیل شده كه سمت چپ آن مخصوص كفش و سمت راست این بازارچه ویژه لباس است. علاوه بر دیدن این منطقه زیبا و پردرخت می‌توانید خریدهای عید را نیز از این بازار انجام دهید.

سُنقر؛‌ مرغی‌ شكاری

شهر سنقر در ۸۵ كیلومتری شمال شرقی كرمانشاه قرار دارد. در حال‌ حاضر سنقر از نواحی‌ جالب‌ توجه‌ و زیبای‌ استان‌ كرمانشاه‌ است‌ كه‌ در جلگه‌ هموار و زیبایی‌ واقع‌ شده‌ و اطراف‌ آن‌ را رودخانه‌، سبزه‌زار، باغات‌ و بیشه‌زار فراگرفته است. همچنین قله‌ كوه‌های آن تا اواخر تابستان از برف‌ می‌درخشد و از جهات طبیعی دارای‌ ارزش‌های جهانگردی است و بومیان این منطقه می‌گویند در دوران سلجوقیان این شهر دارای مرغی شكاری به‌نام سنقر بوده كه فقط در این شهر وجود داشته و در هیچ جای ایران این گونه وجود نداشته است. به همین دلیل نام این شهر را سنقر گذاشته‌اند. سنقر از شمال‌ به شهرستان ‌قروه، از شمال‌شرقی‌ به ‌شهرستان سنندج، از شرق به شهرستان اسدآباد و از جنوب‌ و ‌جنوب شرقی به شهرستان كرمانشاه محدود می‌شود. غارهای آوازكبوتر در جاده سنقر ـ كرمانشاه، قلعه بزه‌رود در روستای بزه‌رود و گور دخمه دربند در سنقر از جمله مكان‌های تاریخی و دیدنی شهرستان سنقر به شمار می‌آیند. اما بد نیست در این میان سری به سراب سنقر ـ كه در 5 كیلومتری جاده سنقر به كرمانشاه و در مجاور روستای تازه‌آباد قرار دارد ـ بزنید. آب این سراب دیدنی از زیر كوه سراب به سرعت و با فشار به صورت فواره بیرون می‌ریزد و در زمستان‌ها گرم و در تابستان‌ها سرد است. آب گوارای این سراب، آب آشامیدنی روستاهای اطراف را تامین می‌كند و سپس به رودخانه قره‌سو می‌ریزد.

غار كَلماكره؛ ششمین گنجینه بزرگ جهان

استان لرستان نیز یكی دیگر از استان‌هایی است كه در فهرست 10 تایی ما قرار گرفته است.

این استان جاذبه‌های طبیعی فراوانی دارد كه می‌توان از جمله آنها به آبشار آب سفید، آبشار بیشه، پل شكسته و پل كشكان، دریاچه شط تمی و غار كوگان اشاره كرد كه شاید بسیاری از این نقاط زیبا را دیده باشید اما این بار غاری زیبا كه از دیدها پنهان شده است مسافران نوروزی را به سمت خود می‌كشاند.

غار كلماكره در شرق یكی از آخرین كوه‌های شهرستان پلدختر قرار گرفته است. پیشانی غار 5‌/‌1 متر جلوتر از پایین دهانه آن است و به همین دلیل این غار از دیدها پنهان است. اما در سال‌هایی نه چندان دور چوپانی این غار را پیدا كرد و توانست ششمین گنجینه بزرگ جهان را از آن ایران كند كه بسیاری از اشیای به جای مانده از دوره هخامنشیان (كه در موزه‌های خارج از كشور نگهداری می‌شود) از این غار شگفت‌انگیز بیرون آمده است.

كَهَك و وشنوه؛ تاریخ به روایت غار

علاوه بر دیدن و خرید از بازار سنتی قم كه به محض ورود به شهر بوی عطر آن به مشام می‌رسد و سال‌هاست میزبان مسافرانی است كه سوهان و مهر و سجاده می‌خرند سری هم به دریاچه نمك بزنید كه زیبایی مسحوركننده‌ای دارد. این دریاچه بخشی از كویر نمك است كه در شرق قم واقع شده و فقط زمستان‌ها آب دارد. حضور ورقه‌های نمك و برداشت آن كه از اوایل تابستان در منطقه جنوبی این دریاچه آغاز می‌شود، زیبایی خاص خود را دارد. دریاچه حوض سلطان نیز یكی از معروف‌ترین دیدنی‌های این شهر است. اما زیباترین نقطه قم در 60 كیلومتری این شهر در كوه اردهال است كه 4 غار در این نقطه وجود دارد كه در داخل یكی از آنها به نام غار وشنوه منبع عظیمی از آب یافت می‌شود. این آب از شكاف كوه سرازیر شده و به صورت چشمه فوران می‌كند. همچنین شهر كهـك از 3 سمت مشرف به ارتفاعات است و دره زیدان در شرق آن قرار دارد. این شهر دارای آب و هوایی معتدل است. حضور امامزاده زینب خاتون(ع)، خانه ملاصدرا و غار معروف كهك عامل مهمی برای جذب گردشگران به این منطقه است. غار كهك در 30 كیلومتری قم قرار دارد كه توصیه می‌كنیم دیدن آن را از دست ندهید.

روستای كِشه؛ روستای مساجد

روستای كشه در فاصله 35 كیلومتری شهرستان نطنز و100 كیلومتری اصفهان قرار دارد. روستای كشه با رشته‌كوه‌های فراوانش كه معروف‌ترین آن كوه كركس است، آب و هوایی كوهستانی دارد. كشه از زیباترین روستاهای ایران است كه باغ‌های فراوانش هنوز نتوانسته‌ است آن طور كه باید و شاید این روستا را بشناساند.

كشه دارای 19محله به نام‌های خاك سفید، هنویه، در حسینیه، در گاراژ، باغلا، پریار، ورتخته، اسبر، پاكمر، ماهیه، روی قلعه، در حمام، الله‌آباد، گهر، كربلایی‌علی، باغناره، مارچون، لاجه و سرچشمه بوده كه دیدن این محله‌ها خالی از لطف نیست. همچنین مساجد زیبای این روستا حال و هوایی دیگر به كشه داده است.

طارم؛ هندوستان ایران

طارم یكی از شهرستان‌های استان زنجان است كه در شمال این استان قرار گرفته است. عبور رودخانه عظیم قزل‌‌اوزن و ریزابه‌های متعدد آن از منطقه طارم، باعث آبادانی و رشد كشاورزی و دامداری در این منطقه شده است. وجود كهنسال‌ترین درختان استان زنجان در این شهر به همراه آثار طبیعی و جاذبه‌های تاریخی، استعداد جهانگردی ویژه‌ای به این منطقه داده است. قسمتی از دریاچه سد سفید رود كه در شهر طارم واقع شده، دامنه ارتفاعات، جنگل‌ها، چشمه آب‌معدنی الله‌بلاغی، غار خرمنه‌سر، روستای تشویر، روستای شاه‌نشین و دیگر روستاهای ییلاقی با آب و هوای مناسب، چشم‌انداز باغ‌ها و كشتزارهای برنج كه زنجان را هندوستان ایران كرده است، همگی از جاذبه‌های طارم است كه به همراه سكوت و آرامش دلپذیر، مقدمات استراحت كم‌نظیر و دلچسبی را برای مسافران نوروزی فراهم می‌كند. همچنین قلعه شمیران، قلعه سانسیز، بنای امامزاده حیدر، بنای امامزادگان عوف و هاشم(ع)، چهار طاقی‌های طارم، آتشكده تشویر، آتشكده الزین و آتشكده پیرچم از جمله بناهای ارزشمند و دیدنی شهرستان طارم هستند كه در كنار طبیعت زیبا و منحصر به فرد منطقه ارزش‌های توریستی و تفرجگاهی طارم را نشان می‌دهد.

نكارمن‌؛ شهر رودها و چشمه‌ها

نكارمن یكی از روستاهای شهرستان شاهرود است. این روستا در دهستان خرقان در بخش بسطام قرار گرفته است. روستای نكارمن یا نوكارمن در فاصله 25 كیلومتری شمال شاهرود و قبل از مجن واقع است. پس از طی 13 كیلومتر در جاده شاهرود به مجن، وارد جاده فرعی روستای نكارمن می‌شویم كه در ادامه این مسیر و در دامنه كوه شاهوار، آبشار كوچك و زیبای آن نشانه‌ای برای صعود كوهنوردان به حساب می‌آید. روستای نكارمن و روستای تاش، از مسیرهای اصلی صعود به‌قله شاهوار است. رودخانه فصلی نكارمن به طول 15 كیلومتر از دامنه‌های جنوبی رشته كوه شاهوار و از چشمه‌های زلال آن منشا می‌گیرد و در ادامه به رودخانه تاش می‌پیوندد. این رودخانه در فصول گرم سال خشك می‌شود. همچنین مناطق زیبایی مانند قطار زرشك و چشمه هفت‌رنگ فرحزاد نیز از دیدنی‌های نكارمن به حساب می‌آید. این محل یكی از جاذبه‌های شهر شاهرود است كه تنها برای افراد بومی آنجا شناخته شده است. این محل بكر یكی از مكان‌هایی است كه می‌تواند گردشگران را شگفت‌زده كند.