مقدمه

گوشهای ما مسئول دو حس حیاتی اما کاملا متفاوت هستند:

۱) شنوایی

۲) تعادل.

صداهای تشخیص داده شده از طریق گوشها ، اطلاعات اساسی را درباره محیط خارجی به ما می دهند و به ما اجازه می دهند با روشهای پیچیده ای چون گفتار و موسیقی ارتباط برقرار کنیم. علاوه بر این گوشها در حس تعادل ما نیز سهم دارند. درک ناخود آگاه وضعیت بدن در فضا به ما اجازه می دهد تا بایستیم و حرکت کنیم بدون آنکه زمین بخوریم.

گوش دارای اندامهای مجزای شنوایی و تعادل است که صداهای دنیای اطرافمان و اطلاعات درونی درباره وضعیت و حرکتمان را تشخیص می دهد. ساختمانهای حسی داخل گوش ، اشکال متفاوت اطلاعات را به صورت ایمپالسهای عصبی برگردانده تا از طریق اعصاب به قسمتهای مختلف مغز ، جایی که اطلاعات تجزیه و تحلیل می شوند، فرستاده شوند. توانایی ما در تفسیر اصوات و استفاده از اطلاعات ، درباره تعادل در زمان نوزادی و کودکی شکل می گیرد.

کیفیت صوت

در واقع صوت ارتعاش مولکولها در هوای اطراف ماست. درجه بلندی (Pitch) یک صدا (میزان بم یا زیر بودن) ویژگی ای از امواج صوت می باشد که فرکانس (تواتر) نامیده می شود. فرکانس تعداد ارتعاش در هر ثانیه است و در واحدهایی به نام Hertz سنجیده می شود. هر چقدر فرکانس بالاتر باشد صدا زیرتر است. شدت و قدرت یک صدا به نیروی امواج صوتی بستگی دارد که در واحدهایی به نام دسی بل (Decibel) اندازه گیری می شود . با هر ١٠ دسی بل افزایش در قدرت صدایی به بلندی دو برابر شنیده می شود، بنابراین صدایی با ٩٠ دسی بل دو برابر قویتر از صدایی با ٨٠ دسی بل است.

مکالمه بطور معمول در حدود ٦٠ دسی بل است صدایی تقریبی ترافیک معمولا در حدود ٨٠ دسی بل می باشد. قرار گرفتن در معرض صدای بالاتر از ١٢٠ دسی بل حتی برای مدتی کوتاه می تواند به شنوایی ما آسیب برساند.میزان توانایی ما در تجزیه صداهای مرکب مثل موسیقی و اینکه یک صدا چقدر بلند باشد تا قادر به شنیدن آن باشیم با یکدیگر متفاوت است. گوش انسان بطور معمول قادر است صداهایی با فرکانسهای بین ٢٠٠٠٠   ٣٠ هرتز را تشخیص دهد، اما توانایی شنیدن صداهای فرکانس بالا با افزایش سن ، کاهش می یابد. حیواناتی مثل خفاش (bat) و سگ می توانند صداهایی با فرکانس های بالاتر از حد طبیعی شنوایی انسان را بشنوند.

تعادل و حرکت

در تعادل و حرکت گوشها دارای این عملکرد هستند: آگاهی از موقعیت سر و تشخیص چرخش و حرکت سردر تمامی جهات. مغز اطلاعات گوشها را با اطلاعات حاصل از گیرنده های موقعیت در عضلات ، تاندونها و مفاصل و اطلاعات بینایی بدست آمده از چشمها ترکیب می کند. ترکیب این اطلاعات باهم ما را قادر می سازد تا بدون از دست دادن تعادل در جهات مختلف حرکت کنیم. گوش از سه قسمت خارجی ، میانی و داخلی ساخته شده است. گوش خارجی دارای لاله گوش و مجرا می باشد. این لوله پر از هوا به پرده گوش منتهی می شود که در پاسخ به صدا مرتعش می شود.

پشت پرده گوش ، گوش میانی قرار دارد که از هوا پر شده و دارای سه استخوان ظریف می باشد که استخوانهای شنوایی نامیده می شوند. چکشی(malleus) ، سندانی (incus) و رکابی (stapes). این استخوانها ارتعاش پرده را به غشا دریچه بیضی که جدا کننده گوش میانی از گوش داخلی است ، منتقل می کنند. در گوش داخلی که پر از مایع می باشد حلزون قرار دارد که دارای گیرنده حسی برای شنوایی و ساختمانهای دیگری برای حرکت و تعادل است.

مکانیسم شنوایی

توانایی شنوایی به یک سری وقایع پیچیده در گوش بستگی دارد. امواج صوتی در هوا از طریق ساختمانهایی به گیرنده شنوایی منتقل می شوند. این گیرنده اندام کورتی نام داشته و در گوش داخلی قرار گرفته است. داخل اندام کورتی ، ارتعاشات فیزیکی بوسیله سلولهای مویی (hair cells) حسی تشخیص داده می شود و این سلولها با تولید سیگنالهای الکتریکی پاسخ می دهند. اعصاب این سیگنالها را به مغز منتقل می کنند و در آنجا این سیگنالها تفسیر می شوند . فرکانسهای مختلف صوتی سلولهای مویی را در قسمتهای مختلف اندام کورتی تحریک کرده و باعث درک اصواتی مثل موسیقی و مکالمه می شوند. صدا در نواحی شنوایی دو طرفه مغز پردازش می شود. اما صحبت بیشتر در طرف چپ مغز تفسیر می شود.

حس تعادل

توانایی ایستادن صاف و راه رفتن بدون آنکه بیفتیم به حس تعادل ما بستگی دارد. ساختمانهایی در گوش داخلی مثل دستگاه وسیتبولار (دهلیزی) شناخته شده اند که با تعیین وضعیت و حرکت سر در ایجاد تعادل نقش دارند. دستگاه وستیبولار از سه مجرای نیم دایره و دو دهلیز ساخته شده است. حرکت سر بوسیله سلولهای مویی در ساختمانهایی در مجاری نیم دایره که کریستا (cristae) نامیده می شوند و دو ساختمان در دهلیز که ماکولا (maculae) نامیده می شوند تشخیص داده می شود. حرکات چرخشی سر بوسیله کریستا که در مجاری نیم دایره قرار دارند تشخیص داده می شوند. بنابراین حرکت سر در هر جهتی بوسیله حداقل یک مجرا تشخیص داده می شود. این اطلاعات باعث حفظ تعادل و ثبات بینایی هنگام حرکت سر می شود.

حرکت خطی و وضعیت ایستا(ساکن static )

دو ماکولای درون و ستیبول در گوش داخلی حرکت خطی را حس می کنند. به عنوان مثال هنگام مسافرت با ماشین یا استفاده از آسانسور موقعیت سر به نیروی جاذبه بستگی دارد. تشخیص موقعیت سر در ارتباط با جاذبه به ما کمک می کند. به عنوان مثال ، هنگامی که درون آب عمیق شیرجه می زنیم به ما می فهماند از چه جهتی به سطح آب بیاییم.

راههای ارتباطی

اگر چه گوشها به ظاهر ساختمانهای مجزایی دارند، آنها مستقیما با بینی و حلق ارتباط دارند. قسمت قابل رویت گوش ، لاله گوش (pinna) با مجرای گوش مرتبط است که در انتهای آن پرده گوش (eardrum) قرار دارد. پشت این پرده ، گوش میانی است که یک فضای پر از هواست که از طریق مجرایی به نام شیپور استاش (Eustachian tube) با حفره پر پشت بینی و حلق مرتبط می باشد . این مجرا مسوول ایجاد فشار مشابه در هر دو طرف پرده است. ساختمان گوش داخلی در عمق جمجمه قرار گرفته و حاوی اندامهای حسی برای صدا و تعادل می باشد.

توسط افراد وحید فخری

باتشکر

از چروک های پوست خود بکاهید و جوان تر به نظر رسید
تنها راه برای داشتن یک پوست سالم و درخشنده، خرید محصولات بهداشتی و یا آرایشی گران قیمت نیست. در واقع اگر بهترین نوع از محصولات آرایشی و بهداشتی را هم در اختیار داشته باشید اما از رژیم غذایی خوبی پیروی نکنید، پوست سالم و زیبایی نخواهید داشت. برای داشتن یک پوست سالم و کشیده، هر روز، صبح خود را با خوردن صبحانه ای شروع کنید که بر میزان سلامت پوست شما بیافزاید. صبحانه هایی که در ادامه به شما معرفی می کنیم پر از مواد مغذی هستند که از پوست شما در برابر عوامل آسیب زایی چون آلودگی هوا، تابش نور خورشید و سایر عوامل آسیب زا محافظت می کنند و به پوست، ظاهری شاداب، جوان و با طراوت می بخشند.

1- اُملت
گوجه فرنگی از بهترین مواد غذایی برای سلامتی پوست است. تحقیقات نشان می دهد سبزیجاتی که دارای رنگ قرمز هستند می توانند در برابر نور خورشید از پوست محافظت کنند، به ساخت کلاژن در پوست کمک نمایند و از خشکی و خشن شدن پوست جلوگیری کنند.

2- حلیم با میوه

علاوه بر فوایدی که گندم در سلامت قلب و عروق دارد، در شادابی پوست نیز بسیار مفید است. البته اغلب حلیم های آماده مملو از آرد سفید و شکر هستند و برای این که بتوانید از فواید حلیم بهره ببرید بهتر است گندم را برای چند ساعت در آب بخیسانید و سپس آن را با آب بپزید و له کنید و همراه با کمی عسل و میوه میل نمایید. تحقیقات نشان داده اند گندم و جو سبوس دار در درمان اکنه نیز بسیار موثر هستند.

3- سیب زمینی شیرین پخته
بتاکاروتن موجود در سیب زمینی شیرین می تواند در محافظت پوست در برابر نور خورشید بسیار موثر باشد. در صورتی که از کراتونوئیدها چون بتاکاروتن استفاده کنید، پوست تان در برابر نور خورشید آسیب کمتری خواهد دید. علاوه بر این، این مواد مغذی به ویتامین A تبدیل خواهند شد که پوست را نرم و صاف نگه می دارد.

4- برشتوک سبوس دار و موز
برشتوک ساده ترین نوع صبحانه است اما در صورتی که از برشتوک های حاوی سبوس استفاده کنید، میزان زیادی فیبر به رژیم غذایی خود خواهید افزود که می تواند به طراوت پوست کمک زیادی کند. موز نیز میوه ای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی است که در ساخته شدن کلاژن به پوست کمک می کند و همچنین خاصیت ضد التهابی دارد.

5- مخلوط چای سبز و قره قاط
چای سبز را به عنوان یک نوشیدنی فوق العاده برای پوست می شناسند. چای سبز علاوه بر این که از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می کند دارای اثرات بسیار مثبتی در زیبایی پوست می باشد. مطالعات نشان داده اند که نوشیدن چای سبز از آسیب های ناشی از تابش نور خورشید در پوست جلوگیری می کند و همچنین آنتی اکسیدان های موجود در آن می توانند در کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست موثر باشند. مخلوط کردن چای سبز همراه با قره قاط که مملو از آنتی اکسیدان هاست، خواص این صبحانه ی سبک و مقوی را چند برابر می کند. تحقیقاتی که اخیرا به انجام رسیده، نشان داده است اسید الاژیک Ellagic Acid موجود در قره قاط می تواند از آسیب های پوستی جلوگیری کند.

6- پن کیک سیب و گردو
اگر این پن کیک را با آرد کامل گندم و مقدار کمی چربی تهیه کنید، و میزان زیادی کالری به رژیم غذایی خود اضافه نکنید، می توانید از ارزش غذایی آن بهره ی زیادی ببرید. گردو منبع فوق العاده ای برای اسیدهای چرب اُمگا ۳ است که می تواند پوست تان را انعطاف پذیر و نرم نگه دارد و از خشکی پوست جلوگیری خواهد کرد و سیب نیز یکی از پُر ویتامین ترین میوه هاست.

7- مخلوط توت فرنگی، کیوی و یا سیب و کیوی

آیا زمان زیادی برای صبحانه خوردن ندارید؟ کافی است مقداری توت فرنگی و یا سیب را خرد کرده و با یک عدد کیوی پوست کنده درون مخلوط کن بریزید و به مدت ۲ تا ۳ دقیقه مخلوط کنید تا یک صبحانه ی مقوی و سالم داشته باشید. این صبحانه سرشار از ویتامین C است که ساخت کلاژن را در پوست افزایش می دهد و از بروز چروک ها جلوگیری می کند.

اگر همیشه در مجلات و سایت‌های گوناگون در جستجوی راه كاری برای حفظ سلامت و زیبایی پوست و  موی خود هستید، می‌توانید با یك منوی ویژه از سبزی‌ها و میوه‌ها با روشی سالم و مطمئن به هدف خود دست پیدا كنید.

در این مقاله كارشناسان پوست و تغذیه چند راز مهم را از قلمرو غذاهای مختلف آشكار ساخته‌اند كه می‌توانند به حفظ زیبایی پوست و سلامت موهای شما كمك كنند و از هر گونه لوازم آرایشی و بهداشتی حاوی عصاره‌های گیاهی رها سازند.

سایت تخصصی دیگر در مقاله‌ای در این باره آورده است كه این خوردنی‌ها هر چند نمی‌توانند مشكلات شدید پوستی و ریزش مو را به سرعت درمان كنند اما در واقع یك راهنمای تغذیه‌ای هستند برای این كه زیباتر و با پوستی شفاف‌تر به نظر برسید. این خوردنی ها عبارتند از:

- تخم مرغ: تخم مرغ منبع غنی از پروتئین و آهن است كه رشد موها را تقویت می‌كند. هم چند به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی سولفور موها را نرم و صاف نگه می‌دارد. به گفته كارشناسان خوردن تخم مرغ به هر شكلی كه طبخ شده باشد برای سلامت موها مفید است.

- موز: این میوه به پوست حالت انعطاف پذیری و ارتجاحی می‌دهد. پوست با بالا رفتن سن انعطاف پذیری خود را از دست می‌دهد و پتاسیم موجود در موز می‌تواند این خاصیت را كه به نرمی و شادابی پوست كمك می كند، افزایش دهد.

- كلم قرمز: كلم قرمز غنی از ید و سولفور است و به همین خاطر از بدن سم زدایی می‌كند كه بلافاصله روی پوست تاثیر می‌گذارد و موجب شفافیت و درخشش پوست می‌شود. هم چنین برای درمان آكنه نیز بسیار مفید است.

- میوه گویاو: این میوه كه بومی مناطق گرمسیری آمریكا است غنی از آنتی اكسیدان‌هایی است كه با مولكول‌های مضر رادیكال‌های آزاد مقابله می‌كنند. این مولكول‌ها به پوست آسیب می‌رسانند و موجب می‌شوند شما پیرتر به نظر برسید. این میوه هم چنین سرشار از ویتامین C است.

-عدس: حبوبات و بنشن منابع مغزی بسیار مفیدی برای موها هستند. عدس، لوبیا قرمز و لوبیا چشم بلبلی حاوی تركیبات مفیدی برای مراقبت از موها هستند. پروتئین‌های فراوان در این گروه مواد غذایی به همراه عناصر حیاتی مثل آهن، روی و بیوتین زیاد به تقویت موها كمك می كند.

- چغندر: این سبزی حاوی یك ماده زیست فعال موسوم به «بتائین» است كه به تجزیه چربی كمك می‌كند. آب چغندر نیز برای هضم غذا بسیار مفید است.

- اسفناج: سبزی‌ها و میوه‌های سبز رنگ مثل اسفناج منبع غنی از آهن هستند. آهن هم چنین غنی از كاروتنوئیدها، لوتئین و زئاگزانتین است كه همگی موجب شفافیت و درخشش چشم‌ها می شود چون می‌توانند چشم را از عفونت‌ها پاك كنند.

- مركبات: این میوه‌ها نیز به دلیل این كه سرشار از ویتامین c هستند به جذب بهتر آهن كمك می‌كنند و در نهایت رشد موها را تقویت می‌نمایند.

منبع:سلامت نیوز

در يونان قديم ارتباط نزديكي بين موسيقي و شفا وجود داشت. اين همبستگي به يكي از خدايان يونان «آپولو» شخصيت و شكل داده است. آپولو هم خداي موسيقي و هم خداي طب بود.يونانيان معتقد بودند كه امراض نتيجه عدم هارموني در وجود فرد است و موسيقي با قدرت روحي و اخلاقي خود مي تواند با برگرداندن هارموني و نظم در بدن سلامتي را براي فرد مورد استفاده به ارمغان آورد.پژوهش هاي انجام شده، نشان مي دهد كه غده تالاموس به عنوان مهمترين غده در مغز انسان محرك هاي صوتي را به وسيله سيستم هاي عصبي دريافت و در كنار حافظه و تخيل به آنها پاسخ مي دهد.غده هيپوفيز نيز كه از غده تالاموس فرمان دريافت مي كند به محرك هاي صوتي موزون پاسخ مي دهد، موجب بروز ترشحاتي مي شود كه نتيجه آن آزادسازي ماده آرام بخشی به نام آندورفين خواهد بود.
با توجه به اينكه مهمترين اثر ماده مزبور، تسكين درد در انسان است به سادگي مي توان به ارزش موسيقي درماني كه عملاً موجب آزادسازي ماده آندورفين می شود و علاوه بر تسكين درد، موجبات انبساط و شادي را در انسان فراهم مي سازد، پي برد.
تحقيقاتي كه توسط كولن در سال ۱۹۹۲ در بخش مراقبت هاي ويژه بيمارستان «سنت جرج» لندن صورت گرفته، نشان مي دهد كه موسيقي به ميزان قابل توجهي در تسكين و تقليل وضعيت بحراني بيماران كه در بخش آي ـ سي ـ يو بستري بود ه اند تأثير داشته است.زيرا ثابت شده كه سيستم اعصاب انسان به محرك هاي موزيكال پاسخ مثبت مي دهد. موسيقي درماني يك فرآيند فعال است. در موسيقي درماني، ما انتظار داريم كه موسيقي ما را در برگرفته و در تمام وجودمان جريان پيدا كند.
يادتان باشد كه از قوه تخيل مغز استفاده كنيد. به خاطر داشته باشيد: «انرژي در پي انديشه مي آيد» هر جا كه فكر باشد انرژي هم وجود دارد. براي بهتر گوش كردن به موسيقي دو مطلب را به خاطر بسپاريد: ۱- صداي موسيقي در حدي باشد كه شما با آن راحت هستيد. ۲- خودتان را تسليم موسيقي كنيد.
در اينجا به كاربرد مواردي چند از موسيقي درماني اشاره مي شود:
كاربرد موسيقي درماني
براي كمك به افراد عقب مانده
با حركات ريتميك موزيكال مي توان مهارت در هماهنگي هاي حركتي را بهبود بخشيد، اشعار آوازهاي مخصوص را مي توان نوشت كه از طريق آن مراحل و روش هاي مهارت هاي خودياري مثل لباس پوشيدن و مسواك زدن را ياد بگيرند و به خاطر بسپارند. موزيك تراپيست ها، براي اينكه برنامه هاي درماني و روش هاي مؤثر براي فعالیت های در حال جريان ايجاد كنند، بايد برنامه ريزي دقيقي را به كار گيرند.
جريان برنامه ريزي شامل چهار مرحله كلي است:
۱- تعريف مشكل درمانجو يا زمينه نياز آن (سنجش)
۲- فراهم كردن هدفي براي درمانجو كه به رفع مشكل يا نياز او كمك كند.
۳- برنامه ريزي مناسب فعاليت هاي موزيكي
۴- تكميل روش ها و فعاليت ها و ارزشيابي واكنش هاي درمانجو
مشاهدات و تجربيات اخير نشان داده است كه كاربرد موسيقي در درمان ناتواني هاي يادگيري اشخاصي كه آسيب هاي شنوايي ، آسيب هاي بينايي يا آسيب هاي گفتاري دارند، مورد استفاده قرار مي گيرد.

كاربرد موسيقي درماني در نارسائي هاي گفتاري
افرادي كه در ارتباط كلامي مشكل دارند با خواندن آوازها و سرودهاي مخصوص مي توانند در شمرده تلفظ كردن اصوات، گفتار مورد نياز و مهارت در تشخيص لغات تمرین و رشد كنند. ريتم و صداي موسيقي همچنين مي تواند تقويت جريان تكلم را در اختلالات گفتاري مانند لكنت زبان آسان سازد. از موسيقي براي اشخاص زبان پريش (آفازيك) به عنوان روشی براي برقراري رابطه كلامي مي توان استفاده كرد.
تكنيك شناخته شده، درمان آوازي ملوديك
(Melodic intonation Therepy ( M.I.T در اوايل دهه هفتاد ميلادي به عنوان يك روش ترميمي براي بخشي از مسائل گفتاري بزرگسالان زبان پريش به وجود آمده است. در اين روش جملات كوتاه در نمونه هاي ساده آهنگين، با آواز خوانده مي شود. به موازاتي كه بيماران عبارات و جملات را ياد مي گيرند، آهنگ ها كمرنگ تر و محو مي شوند، اين روش بر پايه اين نظريه قرار گرفته كه وقتي نيم كره سمت چپ، آسيب مي بيند مي توان به وسيله اغراق در آواز (ريتم، با تأكيد بيان كردن و جملات ملوديك) با كمك نيم كره راست مغز، تكلم را تحریک ، کمک و تسهيل كرد.

كاربرد موسيقي درماني در درمان
معلوليت هاي ارتوپدي
بنابرنظر رودنبرگ (1982) از موسيقي مي توان در چند منظور درماني براي معلولين ارتوپدي استفاده كرد:
۱- كاهش حواس پرتي
۲- رهايي از تنش ها و حساسيت هاي شديد
۳- تقويت تمرين هاي عضلاني
۴- افزايش احساس ارزش شخصي
فعاليت هاي مختلف موسيقي درماني مي تواند جهت بهبود وضعيت مفاصل و ماهيچه ها و افزايش هماهنگي حركات آنها كمك كرد. مثلاً نواختن سازهاي انتخاب شده با شيوه هاي مخصوص مي تواند تحرك و استقامت مفاصل را افزايش دهد و یا هماهنگي قسمت هايي از بدن را بهبود بخشد.
مثلاً نواختن پيانو براي حركت و خم كردن و كشش انگشت ها و از ريتم سازها براي افزايش دامنه حركات و منبعي براي الگوهاي حركتي.از نواختن ساز دهني براي كنترل بهتر دست ها و هماهنگي آن با دهان و تقويت ظرفيت هاي حياتي مي توان استفاده كرد. يكي ديگر از منافع يادگيري نواختن ساز براي معلولين، احساس كاميابي و رضايت است. نواختن ساز، احساس ارزش شخصي را افزايش مي دهد و اگر به صورت گروهي نواخته شود، رشد اجتماعي شان تقويت خواهد شد.

كاربرد موسيقي درماني در درمان سالمندان
سالمندي معمولاً با درجاتي از زوال كاركرد جسمي و ذهني همراه است. كه اين درجات در افراد مختلف متفاوت است. بيشتر افراد مسن خصوصاً آنهايي كه در خانه هاي سالمندان زندگي مي كنند، علائمي از اختلالات فكري و بدني دارند.
بسياري از سالمندان مشكل پزشكي مانند بيماري هاي قلبي، ديابت، سرطان و يا فشارخون دارند. به علاوه عده اي نيز به دلايل عاطفي دچار افسردگي و تنهايي مي شوند.
موسيقي درماني مي تواند در زمينه تقويت كاركرد جسمي و روحي اين افراد مؤثر واقع شود. به عنوان مثال موسيقي همراه با تمرينات و ورزش هاي روزانه، مي توان احساس دردي را كه غالباً توأم با اين ورزش هاست از ذهن دور ساخته و يا انگيزه و محرك لازم را براي شركت در انجام اين قبيل ورزش ها و فعاليت هاي حركتي فراهم كرد.
دست زدن نشاط انگيز و موسيقي ريتميك مي تواند ورم مفاصل انگشتان را صاف كند، اعتماد به نفس او را افزايش داده و انرژي مثبت را در اينگونه افراد تقويت كند. مهم است به خاطر بسپاريم كه موسيقي مورد علاقه سالمندان مانند ديگر اقشار مردم دامنه وسيعي دارد. علاقه آنها متناسب با سنشان تغيير مي كند. معمولاً افراد مسن به آهنگ هاي معروفي كه در دوران جواني حوالي سنين ۱۸ تا ۲۵ سالگي گوش مي دادند، علاقه نشان مي دهند

موسیقی در بیمارانی که در شرف انجام عمل جراحی یا آزمایشی پیچیده مانند آنژیوگرافی
هستند، آرامش خاصی را ایجاد می‌کند، به ویژه وقتی آن‌ها خود در انتخاب موسیقی دست
نداشته باشند و این مسئولیت را پزشک به عهده بگیرد.

موسیقی در موقعیت‌های
گوناگون، تأثیر آرامش‌بخشی از خود به جا می‌گذارد؛ برای نمونه، گفته می‌شود که
موسیقی، باعث افزایش شیردهی در گاو‌ها می‌شود و همچنین نوزادانی که در رحم مادر
برایشان موسیقی پخش می‌شود، از هوش بالاتری برخوردار می‌گردند؛ اما هنوز شواهد علمی
کافی برای اثبات تأثیر موسیقی در این گونه موارد وجود ندارد.

با این همه، به
تازگی دست کم این نکته در مورد موسیقی به اثبات رسیده که بیمارانی که در شرف عمل
جراحی یا آزمایشی پیچیده هستند، می‌توانند با شنیدن موسیقی آرامش بیابند و ترس آنها
می‌تواند کاهش پیدا ‌کند. البته اینکه موسیقی تا چه اندازه می‌تواند روی بیماران
تأثیر بگذارد، به این بستگی دارد که چه کسی آن را انتخاب کند.

آنژیوگرافی همراه با
موسیقی

در مجله علمی «تحقیق کلینیکی در زمینه کاردیولوژی» (Clinical
Research in Cardiology) پزشکان تجربیات خود را درباره دویست بیمار منتشر کرده‌اند
که حین آنژیوگرافی قلب روی آنها، موسیقی پخش شده است. آنژیوگرافی یک روش
تصویربرداری پزشکی از رگ‌های خونی است که برای دیدن فضای داخلی رگ‌ها، آنها را با
ماده‌ای حاجب پر می‌کنند.

رایج‌ترین نوع آن استفاده از لوله‌ای بلند، نازک
و قابل‌انعطاف به نام کاتتر است که برای تزریق و توزیع ماده حاجب از درون
سرخ‌رگ‌های موجود در کشاله ران یا ساعد، دست به یکی از سرخ‌رگ‌های قلب فرستاده
می‌شود.

در جریان این پژوهش صد نفر از این بیماران می‌توانستند خود یکی از
سه نوع موسیقی کلاسیک، جاز و پاپ را برگزینند. این دسته همچنین اجازه داشتند گزینه
بدون موسیقی را انتخاب کنند. برای صد بیمار دیگر پزشکان موسیقی را انتخاب
می‌کردند.

تأثیر
آرامش‌بخش موسیقی جاز و کلاسیک

در پایان، میزان ترس بیمارانی که حین
انجام آزمایش به موسیقی گوش می‌دادند، بسیار کمتر از کسانی بود که این آزمایش برای
آنها بدون همراهی موسیقی انجام می‌شد. آنژیوگرافی بیماران همراه با موسیقی، موجب
می‌شد ضربان قلب آنها منظم باشد و فشار خونشان پایین بیاید؛ اما میزان ترس و عدم
آرامش در بیمارانی که پزشکان برایشان موسیقی را انتخاب کرده‌ بودند، بسیار پایین‌تر
از دیگران بود.

بیشترین اثر آرامش‌بخش را موسیقی کلاسیک و جاز داشت، حتی
روی بیمارانی که پیش از آزمایش گفته بودند که از این دو سبک خوششان نمی‌آید. پزشکان
تأکید دارند که موسیقی آرام، اما نه ناراحت‌کننده، می‌تواند برای ایجاد حس آرامش در
بیماران مؤثر باشد.

به گزارش دویچه وله، پژوهشگران دلیل تأثیر قوی‌تر
موسیقی را که توسط پزشکان انتخاب می‌شود، این می‌دانند که بیماران همواره تمایل
دارند، مسئولیت خود را کامل به دست پزشکان بسپارند.

در عین حال، وقتی که
بیمار خود موسیقی را انتخاب می‌کند، امکان دارد این موسیقی او را به لحاظ احساسی
منقلب کند؛ اما وقتی پزشک وظیفه انتخاب موسیقی را بر عهده می‌گیرد، این احتمال کمتر
است.

 باتشکر

دستگاه عصبی (Nervous system) از دو نوع سلول تشکیل شده است:

*سلول عصبی بنام نورون (Neuron) که واحد عملی دستگاه عصبی است

*سلول غیر عصبی بنام نوروگلیا (Neuroglia) یا گلیوسیت (Gliocyte) که سلول پشتیبان محسوب می شود

اجزای یک نورون

هر نورون از دو قسمت تشکیل می گردد:

*جسم سلولی (پریکاریون یا سوما) یا تنه سلولی که شامل هسته و سیتوپلاسم است

*زوائد یا استطاله ها بنام دندریت و آکسون. هر نورون می تواند چندین دندریت داشته باشد ولی یک آکسون دارد.

تصویریک نورون:

آکسون (Axon):آکسون پیام عصبی را از جسم سلولی خود دور می کند. طول یک آکسون ممکن است کوتاه یا بلند باشد (مثلا می تواند از چند میکرون تا یک متر متغیر باشد). گاهی شاخه یا شاخه هایی از یک آکسون به عنوان شاخه های جانبی (کولترال) خارج می شوند (مثلا در نورون های هرمی قشر مغز).

دندریت (Dendrite):دندریت یا دندریت ها، سیگنال عصبی را به طرف جسم سلولی هدایت می کند .این زوائد اصولا کوتاه هستند ولی گاهی بلند بوده که در این موارد ازلحاظ ساختمانی شبیه آکسون می باشند.

انواع نورون ها ازنظر شکل و ساختار

نورون ها ازلحاظ شکل شامل:

*نورون یک قطبی (Monopolar neuron): ابتدا یک زایده خارج می گردد که خود به دو شاخه تقسیم می شود. این دو شاخه ازنظر ساختمانی شبیه آکسون هستند. یکی از شاخه ها پیام عصبی را به جسم سلولی منتقل می کند (به عنوان دندریت) و دیگری پیام را از جسم سلولی دور می کند (به عنوان آکسون). نورون های حسی دارای دندریت بلند و آکسون کوتاه هستند. دندریت این نورون ها ازنظر ساختمانی شبیه آکسون است. به این نورون ها، نورون های یک قطبی کاذب نیز می گویند. مثلا می توان به نورون های گانگلیون (عقده) ریشه خلفی اعصاب نخاعی اشاره کرد که به عنوان نورون های حسی، پیام های عصبی محیط را به نخاع منتقل می کنند.

*نورون دو قطبی (Bipolar neuron): دندریت و آکسون از دو قطب جسم سلولی خارج می شود (همانند نورون های دو قطبی شبکیه چشم)

*نورون چند قطبی (Multipolar neuron): دارای دندریت های فراوان و یک آکسون است (مانند نورون های پورکنژ مخچه، نورون های شاخ قدامی نخاع و نورون های هرمی در قشر مغز)

نورون ها براساس ساختمان درتصویرزیر:

انواع نورون ها ازنظر عملکرد

تقسیم بندی نورون ها برطبق عملکرد عبارتنداز:

*نورون حسی یا آوران (Sensory, or Afferent neuron): این نورون ها، پیام های عصبی را به طرف دستگاه عصبی مرکزی می برند. نورون های حسی محیطی را نورون های آوران اولیه (Primary afferent neurons) می نامند.

*نورون حرکتی یا وابران (Motor, or Efferent neuron): پیام های عصبی را از دستگاه عصبی مرکزی به سمت محیط هدایت می کنند (یعنی به عضلات صاف، اسکلتی و قلبی یا غدد). نورون های سیستم اتونوم (سمپاتیک و پاراسمپاتیک) حرکتی هستند.

در مواردی، نورون هایی که وارد قسمت خاصی از دستگاه عصبی مرکزی می گردند، اصطلاح نورون های آوران و درارتباط با نوروهایی که از آن خارج می شوند عنوان نورن های وابران بکار می رود (مثلا نورون های آوران و وابران مخچه).

*نورون ارتباطی (Connector, or association neuron) یا نورون بینابینی یا واسطه ای (Interneuron): نورون هایی هستند که وظیفه آنها ارتباط نورون ها با یکدیگر در سیستم عصبی است. به عنوان مثال می توان به بسیاری از نورون های واسطه ای در طناب نخاعی، مخچه و قشر مغزاشاره کرد. نورون های واسطه ای ممکن است مهاری یا تحریکی باشند.

تصویراز نورونهای حرکتی، حسی و ارتباطی:

انواع نوروگلیا

این سلول ها در انتقال پیام عصبی نقشی ندارند. وظیفه این سلول های غیر عصبی، ترمیم و تغذیه و همچنین حفاظت و پشتیبانی از سیستم عصبی است.

سلول های نوروگلیا شامل:

*آستروسیت. آستروسیت ها فضاهای بین نورون ها را پر می کنند. در شکل ها و اندازه های مختلفی وجود دارند. از ویژگی های این سلول ها داشتن زوائد متعدد است. بسیاری از زوائد آنها در ارتباط نزدیک با عروق خونی هستند کهپاهای انتهایی دور عروقیمی نامند. بنابراین احتمال دارد که در نگهداری عروق یا تبادل متابولیک میان نورون ها و دستگاه عروقی نقش داشته باشند.

*الیگودندروسیت که وظیفه ساخت میلین را در دستگاه عصبی مرکزی (CNS) برعهده دارد

*میکروگلیا. این گروه از سلول ها، ماکروفاژ بوده و بیشتر آنها در بالغین دور عروق هستند.

*سلول اپندیمی. این سلول ها دستگاه بطنی مغز و مجرای مرکزی نخاع را مفروش می کنند.

*سلول شوان که در ساختن میلین نورون های دستگاه عصبی محیطی (PNS) نقش دارد

انواع سلولهای نوروگلیای سیستم عصبی مرکزی (CNS) درتصویرزیر:

سلول شوان و میلین درتصویرزیر:

تهیه و تنظیم:فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار

باتشکر

مواد معدنی مورد نیاز بدن

به نظر می رسد که شما مواد معدنی را فقط روی جدول تناوبی مشاهده می کنید و هیچ اثری از آنها در برنامه ی غذاییتان نیست. اما جالب است بدانید که مواد معدنی نیز به اندازه ویتامین ها برای حفظ سلامتی شما مهم هستند. مواد معدنی برحسب ترکیبات خود، بر فعالیت آنزیم ها، انقباض ماهیچه ها، و عملکرد سلول ها تاثیر میگذارند، و حتی سلامت غده ی تیروئید بدن را نیز تضمین می کنند.
اما لازم نیست برای اطمینان یافتن از اینکه بدنتان مواد معدنی مورد نیاز را دریافت میکند، به جدول تناوبی رجوع کنید. دنبال کردن یک برنامه غذایی سالم کافی است. از اینرو، در این مقاله میخواهیم لیستی از مهمترین مواد معدنی را برایتان معرفی کنیم.
یُد
فواید: این ماده ی معدنی مفید، به تنظیم متابولیسم بدن و تولید هورمون های تیروئید کمک می کند.
منابع: نمک (نوع یُد دار)، ماست و علف دریایی
علائم کمبود: کمبود یُد باعث کاهش فعالیت تیروئید، و در نتیجه پایین آمدن متابولیسم بدن می شود.
منیزیم
فواید: منیزیم به ارسال تکانه های عصبی و انتقال انرژی بین سلول ها کمک می کند. همچنین در سنتز پروتئین و فعال سازی آنزیم های خاص مفید است.
منابع: حبوبات، دانه ها و سبزیجات، و همچنین فراورده های سبوس دار، آجیل و آب معدنی
علائم کمبود: پایین بودن سطح منیزیم بدن باعث می شود فرد مستعد بیماری های قلبی-عروقی، اختلالات کلیه، حالت تهوع، و نارسایی رشد شود.  همچنین فرد ممکن است دچار کج خلقی، بیخوابی، انقباض عضلانی و در موارد حاد، حتی توهم شود.
سدیم
فواید: سدیم به تنظیم فشار و غلظت خون بدن کمک می کند و عملکرد ماهیچه ها و اعصاب را بهبود می بخشد.
منابع: نمک، سُس سویا و غذاهای پرنمک و همچنین مواد غذایی فراورده ای
علائم کمبود: کمبود سدیم در بدن منجر به ضعف عضلانی، کاهش اشتها، و حالت تهوع می شود. مصرف بیش از حد سدیم نیز باعث بروز مشکلاتی چون فشار خون و نگهداشته شدن مایعات می شود.

پتاسیم
فواید: پتاسیم به تنظیم توازن اسیدی، تنظیم متابولیسم و سنتز پروتئین در بدن کمک می کند.
منابع: ماهی یکی از بهترین منابع پتاسیم به شمار می رود، اما در سایر فراورده های گوشتی نیز یافت می شود. سیب زمینی، سبزیجات، آوکادو، و میوه های تازه مثل موز، سیب و زردآلو نیز حاوی پتاسیم هستند.
علائم کمبود: اگر به میزان کافی پتاسیم به بدن نرسد، ممکن است باعث ایجاد خستگی، ضعف عضلانی، حالت تهوع، کاهش ضربان قلب، فلج، سرگیجه، و قطع ریتم قلبی شود.
کلسیم
فواید: بیشتر مردم می دانند که کلسیم برای حفظ قوت استخوانها و دندانها بسیار مفید است، اما خوب است بدانید که به کنترل تکانه های عصبی و انقباض عضلانی نیز کمک میکند.
منابع: فراورده های لبنی و استخوان ماهی سرشار از این ماده ی معدنی است، اما کسانی که علاقه ای به این فراورده ها ندارند می توانند آن را در توفو (خمیر سویا)، آب پرتقال، و سبزیجات تازه بیابند.
علائم کمبود: کمبود کلسیم ممکن است باعث ضعف استخوان ها شود.
فلوراید
فواید: این ماده ی معدنی از بروز پوسیدگی دندانها جلوگیری می کند و همچنین استحکام و ساختار استخوانها را نیز حفظ می کند.
منابع: این ماده ی معدنی به آب لوله کشی اضافه می شود، به این سبب اکثر غذاهایی که با آن آب درست می شوند، این ماده ی معدنی را در خود دارند. چای، ژلاتین، و ماهی نیز منابع خوبی از فلوراید به شمار می روند.
علائم کمبود: کمبود فلوراید در بدن احتمال کرم خوردگی دندان را افزایش داده و استحکام استخوانها و دندانها را کاهش می دهد.
مواد معدنی، دوست بدن
گاهی مواد معدنی را به همراه آمینو اسیدها بلوک های سازنده زندگی می نامند. بدون مصرف کافی از مواد معدنی، عملکرد سلول ها دچار اشکال می شود و حتی سلامت اعصاب شما نیز به مخاطره می افتد. ما با وجود اهمیت این مواد، هیچ نیازی به مصرف مکمل های آن نیست، چون به اندازه ی کافی در مواد غذایی طبیعی از آن یافت می شود.
 باتشکر

مغز و ارتباطات آن

مغز انسان دارای قسمت‌های مختلف با عملکردهای مختلف است. یکی از این قسمت‌ها قشر مخ می‌باشد.

قشر مخ مرکز فرایندهای عالی ذهن، محل ثبت احساس‌ها، آغاز اعمال ارادی، تصمیم‌گیری و تدوین نقشه است. مغز انسان از تعداد زیادی سلول عصبی به نام نورون تشکیل یافته است. نورون‌ها در سراسر بدن وجود دارند. ارتباط بین قسمت‌های مختلف مغز، و نیز ارتباط بین مغز و سایر قسمت‌های بدن از مسیر این سلول‌های عصبی و توسط پیام عصبی صورت می‌گیرد.

در واقع مغز از طریق این سلول‌ها، پیام‌های مختلفی (پیام عصبی) را به قسمت‌های مختلف بدن فرستاده و پیام‌هایی نیز دریافت می‌کند. ماهیت این پیام عصبی در داخل یک سلول به صورت جریان الکتریکی (پتانسیل عمل) و در بین دو سلول به صورت نقل و انتقالات شیمیایی (نوروترنسمیتر) است. فعالیت الکتریکی نورون‌ها در سطح جمجمه سبب شکل‌دهی فعالیت الکتریکی مغز با عنوان امواج مغزی می‌شود.
امواج مغزی انواع و کارکردهای متفاوتی دارند و برحسب فرکانس به انواع مختلف تقسیم می‌شوند (امواج سریع‌تر دارای فرکانس بیشتر، و امواج آهسته دارای فرکانس کمتر هستند). همه این امواج در تمام اوقات وجود دارند اما در شرایط مختلف کارکردی، غلبه با موج خاصی است. امواج مختلف مغزی و کارکردهای آنها عبارتند از : موج دلتا ، موج تتا  موج آلفا ، موج SMR ، موج بتا  و گاما. 

دلتا (3-5/0 هرتز)

دلتا آهسته‌ترین موج مغزی است و در طی خواب عمیق (بدون رویا) غلبه دارد و برای ترشح هورمون رشد و ترمیم بافت‌های بدن مفید است.

تتا (7-4 هرتز)

یادگیری‌ عالی، احساس سکون و آرامش، پذیرندگی زیاد، برنامه‌ریزی مجدد ذهن، خیال‌پردازی، تفکر بدون خودسانسوری و خلاقانه، فراخوانی خاطرات ناراحت کننده و رنج‌آور ذخیره شده در حافظه کارکردهای موج تتا هستند.

آلفا ( 12-8 هرتز )

هنگامیکه آرام هستید و پردازش اطلاعات ذهنی زیادی ندارید، هنگامیکه چشمان خود را می‌بندید مغز شما امواج آلفای زیادی به ویژه در ناحیه پس‌سری تولید می‌کند. همچنین هنگام تفریح و لذت بردن از محیط اطراف غلبه با موج آلفاست. امواج آلفا در زمان و شکل مناسب سبب دستیابی به عملکرد بهینه، کاهش اضطراب، تقویت سیستم ایمنی، تفکر مثبت، یکپارچگی ذهن و بدن، شهود، درون اندیشی، تعادل هیجانی، احساس سرخوشی، آگاهی درونی و افزایش ترشح سروتونین می‌شود.

SMR ه(15-12 هرتز)

امواج SMR باعث استحکام بخشیدن به ذهن و بدن، پردازش و تمرکز در آرامش، ایجاد هماهنگی بین محیط و فرد، کمک به خواب رفتن و تنظیم حرکات بدن می‌شود.

بتا (37-14 هرتز)

کنش‌های پیچیده ذهنی(مثل سخن گفتن، بحث کردن و...)، تفکر انتزاعی فوق‌العاده، هشیاری، تمرکز، پایداری هیجانی، محاسبات ریاضی، و افزایش متابولیسم با غلبه موج بتا در مغز بروز می‌کند.

گاما (38 هرتز بهبالا)

موج گاما، سازمان دهنده مغز و هماهنگ کننده و یکپارچه کننده اطلاعات از قسمت‌های مختلف بدن است. غلبه این موج با حافظه خوب، سرعت انتقال زیاد اطلاعات، پردازش سطوح بالای اطلاعات و یادگیری مسائل پیچیده همراه است.

الکتروانسفالوگرافی کمی با قراردادن تعدادی الکترود روی سر می‌توان این امواج را دریافت، ثبت و سپس با استفاده از کامپیوتر تحلیل کرد.

QEEG

وسیله‌ای است که این کار را انجام می‌دهد  QEEGیا الکترو انسفالوگرافی کمی (Quantitative Electro Encephalograph) وسیله‌ای برای ارزیابی و اندازه‌گیری امواج مغزی وخصوصیات مربوط به آن‌هاست. در این روش ارزیابی تعدادی الکترود (عموماً 19 عدد) که روی کلاهی با نظم و قانون خاصی تثبیت شده‌اند، روی سر قرار گرفته امواج مغزی را دریافت می‌کنند.

QEEG

، امواج مغزی را در حالت‌های مختلف چشم بسته، چشم باز و انجام یک تکلیف شناختی مانند خواندن، ثبت کرده، سپس این امواج بوسیله کامپیوتر، برحسب فرکانس تفکیک شده و براساس شدت فعالیت در رنگ‌های مختلف نمایش داده می‌شوند (تصاویر در قالب سرهای رنگی که Brain Map نامیده می‌شوند ارائه می‌گردند ( علاوه بر این تصاویر، کامپیوتر، جداول و نمودارهای دیگری نیز ارائه می‌دهد که کاربردهای خاص خود را دارند).

مطابق با مطالعاتی که صورت گرفته اندازه امواج مختلف در مغز دارای استاندارد و حد نرمالی است که تنها براساس جنس و سن تغییر می‌کند. به این معنی که برای داشتن عملکرد مناسب، هریک از امواج مغزی باید دارای میزان فعالیت خاصی باشند.

با مقایسه اندازه‌های بدست آمده از ثبت امواج در فرد با مقادیر نرمال مشخص می‌شود کدام یک از امواج و در کدام نقطه از سر دارای فعالیت نامناسب است. امواجی که فعالیت مناسب داشته باشند با رنگ سبز و امواج با فعالیت نامناسب با رنگ‌های بنفش و نیلی و آبی (فعالیت کمتر از حد نرمال) و زرد و نارنجی و قرمز (فعالیت بیشتر از حد نرمال) مشخص می‌شوند.

با بررسی این نقشه‌ها و مقایس آن‌ها با الگوی نرمال و مرجع، می‌توان کارکرد مغز را بررسی و مطالعه کرد. از آن‌جا که هر یک از اختلالات و مشکلات ذهنی و روانی بر اثر وجود اشکال در عملکرد مغز و در نتیجه کم و زیاد شدن امواج مغزی به‌وجود می‌آیند، لذا QEEG مغزی که کارکرد طبیعی دارد با مغزی که دچار مشکل کارکردی شده است تفاوت دارد.

با مقایسه اعداد به‌دست‌آمده برای هر موج و نتیجه QEEG به دست آمده با وضعیت طبیعی می‌توان نوع مشکل را تشخیص داد.

این دستگاه مقیاس‌های دیگری هم برای ارزیابی کیفیت عملکرد دارد که عبارتند از: 

- توان نسبی : نسبت بین امواج مختلف را اندازه می‌گیرد. اگر موجی در مقایسه با امواج دیگر نسبت کمی داشته باشد تحت نفوذ و سلطه آن ها قرار خواهد گرفت و تأثیر خود را بر عملکرد از دست خواهد داد.

- عدم تقارن (Asymmetry) : اختلاف ولتاژ بین نواحی مختلف را بررسی می‌کند. آیا پالس‌های الکتریکی در نواحی مختلف مغز، برای داشتن عملکرد مناسب بیش از اندازه بزرگ یا بیش از اندازه کوچک هستند ؟

- انسجام: (Co

herence)  کوهرنس مشخص می‌کند که مغز چه مقدار انرژی را بین قسمت‌های مختلف به اشتراک گذاشته است. این مقیاس بررسی می‌کند که آیا مغز توانایی برقراری ارتباط مناسب با خودش را دارد یا نه. کوهرنس زیاد نشانه آن است که بعضی قسمت‌های مغز آنچنان درهم گیر کرده‌اند که برای قطع این ارتباط و برقراری ارتباط با سایر قسمت‌های مغز توانایی مناسبی ندارند. و کوهرنس کم نشانه آن است که منابع مغز از اتصال مناطق مختلف ناتوان هستند.

- فاز (Phase) : سرعت حرکت سیگنال‌های الکتریکی در سطح سر را تعیین می‌کند. آیا سرعت حرکت انرژی الکتریکی مغز برای داشتن عملکرد بهینه مناسب است یا خیر ؟

دهه 70 و 80، دهه‌های ابداع و آزمایش QEEG بوده است. در آن زمان مؤسسه EEG پزشکی آمریکا (AMEEGA)[1] و کمیته متخصصین QEEG اعلام کردند که هم‌اکنون QEEG ارزش کلینیکی و بالینی دارد. QEEG و نوروتراپی توسط مؤسسه روانشناسی آمریکا در حوزه روان‌شناسی و با برنامه‌های درمانی مناسب تأیید شده‌اند.

کاربردهای  : QEEG

تشخیص

در اصل QEEG برای تشخیص کج‌کاری‌های موضعی یا کلی مغز بکار می‌رود. بوسیله QEEG می‌توان بیماری‌های مغزی- عروقی، آسیب‌های مغزی، AD/HD، اختلالات یادگیری، اضطراب، افسردگی، تومورهای مغزی، صرع، اسکیزوفرنی، دمانس و آلزایمر را با دقت 80 تا 90 درصد تشخیص داد.

تشخیص افتراقی

برای مطمئن شدن از وجود جراحات داخلی مغز، سکته، حملات قلبی و یا نارسایی‌ ریه‌ها که منجر به هیپوکسی مغز می‌شود؛ زمانیکه تشخیص صرع یا تومورها مورد شک واقع شود؛ در مواردی که تشخیص اختلالات یادگیری و کمبود توجه مورد شک واقع شود؛ در مواردی که به وجود کج‌کاری مغز به علت سوءمصرف مواد تردید داریم؛ هنگامی‌که تغییر در علائم اختلالات هوشیاری (نارکولپسی‌، کما، حواس‌پرتی) یا عملکرد سیستم عصبی (سردرد، استفراغ و آفازی) دیده شده باشد.

درمان و پیگیری

پیگیری سندرم‌های ارگانیکی مغز؛ پیگیری نتایج شیمی درمانی و پرتودرمانی و ترک داروهای روان‌گردان یا غیرمجاز؛ پیگیری بیماری‌های عفونی مانند آنسفالیت و یا مننژیت؛ بررسی وضعیت بیمار پس از جراحی؛ تعیین داروهای مؤثر با اثربخش‌ترین دوز و کمترین عوارض منفی؛ در بسیاری از موارد QEEG راهکارهای درمانی نیز ارائه می‌دهد.

سنجش

سنجش توانمندی‌های هنری، ورزشی و شناختی و ذهنی مانند بهره‌ هوشی (IQ)، تمرکز، توجه، میزان هماهنگی ذهن و بدن و .... از آن‌‌جا که QEEG به ارزیابی عملکرد مغز می‌پردازد و نیز توانمندی‌های ذهنی هر فرد با عملکرد مغزی او ارتباط مستقیم دارد، لذا با استفاده از این روش می‌توان برآوردی از این توانمندی‌ها به‌دست آورد.

ویتامین E یک ویتامین آنتی اکسیدانی است که غشای سلول‌ها را از آسیب‌های اکسیداتیو حفظ می‌کند؛ و

از آنجایی که محلول در چربی است برای این کار بسیار کارآمد است چون غشای سلول‌ها از مولکول‌های چرب ساخته شده‌اند.

ویتامین E یکی از ویتامین‌های محلول در چربی بوده و آنتی اکسیدان مفیدی محسوب می‌شود.

مواد غذایی سرشار از این ویتامین پیری پوست را به تأخیر انداخته و استحکام سلول‌های بدن را تضمین می‌کنند.

در این مقاله قصد داریم شما را با خواص و مواد غذایی سرشار از ویتامین E، میزان دریافتی روزانه و آسیب‌های کمبود آن آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

چرا بدن به ویتامین E نیاز دارد؟

ویتامین E یک ویتامین آنتی اکسیدانی است که غشای سلول‌ها را از آسیب‌های اکسیداتیو حفظ می‌کند؛ و از آنجایی که محلول در چربی است برای این کار بسیار کارآمد است چون غشای سلول‌ها از مولکول‌های چرب ساخته شده‌اند.

ویتامین E به ویژه برای محافظت از سلول‌های مغز بسیار موثر است. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که این ویتامین می‌تواند سرعت پیشرفت بیماری آلزایمر را کاهش دهد. ویتامین E همچنین به بازیافت آنتی اکسیدان مهم دیگری یعنی ویتامین C کمک زیادی می‌کند.

اگر به فکر بارداری هستید این ویتامین را دریابید. مکمل ویتامین E قدرت باروری خانم‌ها و آقایانی که در آرزوی بچه‌دار شدن هستند را بالا می‌برد. نتایج یک پژوهش آمریکایی نشان می‌دهد قدرت باروری مردانی که تحت درمان قرار داشته و روزانه ویتامین E مصرف کرده‌اند به میزان 19 تا 29 درصد افزایش یافته است. محققان بر این عقیده‌اند فعالیت آنتی اکسیدانی این ویتامین باعث افزایش قدرت باروری می‌شود.

باید بدانید که ویتامین E جریان خون را در رگ‌های پوست سر بهتر می‌کند. این ریز مغذی قوی به تأمین اکسیژن خون کمک کرده و پیری سلول‌ها را به تأخیر می‌اندازد. از این گذشته خواص آنتی اکسیدانی ویتامین E از احساس خستگی پیشگیری می‌کند، استحکام جداره‌ی رگ‌های خونی را بالا می‌برد و به رساندن مواد مغذی به سلول‌ها کمک می‌کند.

ویتامین E از تشکیل لخته های خونی پیشگیری کرده و در صورت تشکیل به حل شدن آن‌ها کمک زیادی می‌کند.

از آنجایی که این ریز مغذی از بخش‌های اصلی غشاهای سلول محسوب می‌شود می‌تواند به خوب شدن زخم و بهبود جای آن کمک زیادی بکند.

نقش ویتامین E در مقابله با بیماری‌ها

از سال‌ها پیش محققان تاکید می‌کنند ویتامین E می‌تواند احتمال بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. اما نتایج پژوهش‌های اخیر نشان داده است که زیاده‌روی در مصرف مکمل این ویتامین می‌تواند احتمال ایست قلبی را بالا ببرد.

برای همین توصیه می‌کنیم برای اینکه بتوانید به درستی از خواص ویتامین E بهره‌مند شوید به جای مصرف مکمل از مواد غذایی حاوی آن استفاده کنید.

میزان نیاز روزانه‌ی بدن

متخصصان حوزه‌ی تغذیه معتقدند بدن ما روزانه به 10 واحد بین‌المللی ویتامین E نیاز دارد. یعنی اینکه شما باید روزانه حداقل 6.7 میلی گرم ویتامین E دریافت کنید.

مواد غذایی سرشار از ویتامین E

مغزها و دانه های روغنی منبع فوق‌العاده‌ی ویتامین E محسوب می‌شوند. در این بین بادام و تخمه‌ی آفتابگردان بیشترین میزان این ویتامین را دارا می‌باشد. در واقع در هر 50 گرم بادام 12 میلی گرم ویتامین E وجود دارد. این در حالی است که هر 50 گرم تخمه‌ی آفتابگردان حاوی 20 میلی گرم ویتامین E می‌باشد. یعنی حدود سه برابر بیشتر از نیاز روزانه‌ی بدن.

گیاهان روغنی مانند مارگارین نیز حاوی این ویتامین است. اما حواستان باشد فقط مارگارین بدون چربی‌های ترانس مصرف کنید.

سبزیجات دارای برگ سبز نیز سرشار از ویتامین E می‌باشند. در هر 90 گرم اسفناج 1.5 میلی گرم از این ویتامین وجود دارد. توجه داشته باشید که در بین سبزیجات سیب زمینی شیرین همچنان بهترین منبع ویتامین E محسوب می‌شود. به طوری که در 115 گرم از این سیب زمینی 4 میلی گرم ویتامین E وجود دارد. برای تأمین نیاز روزانه‌تان می‌توانید 115 گرم سیب زمینی شیرین را با یک قاشق غذاخوری مارگارین بدون چربی ترانس مصرف کنید.

از منابع دیگر ویتامین E می‌توان به غلات کامل، جوانه‌ی گندم، تخم مرغ و آووکادو (نصف آووکادو 2.4 میلی گرم ویتامین E دارد) اشاره کرد.

اگر رژیم لاغری دارید و مصرف چربی‌ها را به حداقل رسانده‌اید باز هم چند منبع غذایی این ویتامین را در برنامه‌ی غذایی‌تان بگنجانید مانند روغن آفتابگردان، آجیل و دانه های کامل.

توصیه می‌کنیم برنج سفید و یا پاستاهایتان را با سبزیجات برگ سبز میل کنید. به جای اینکه مکمل مصرف کنید مواد غذایی حاوی این ویتامین را دریابید که هم سالم‌تر است و هم مطمئن‌تر.

توجه داشته باشید که کمبود ویتامین E مشکلات نورولوژیکی و عضلانی به بار می‌آورد. همچنین کمبود این ویتامین می‌تواند باعث کم خونی شود به خاطر اینکه به گلبول‌های قرمز آسیب می‌رسد.

چه افرادی در معرض کمبود ویتامین E قرار می‌گیرند

البته باید بدانید که کمبود ویتامین E به ندرت پیش می‌آید. کمبود این ویتامین بیشتر در بین افرادی که نمی‌توانند چربی‌های غذایی را جذب کنند و یا افرادی که دچار اختلال نادر متابولیسم چربی‌ها هستند رخ می‌دهد.

کودکان نارس و کودکانی که با وزن خیلی پایین به دنیا می‌آیند (1.5 کیلوگرم) نیز با امکان کمبود ویتامین E مواجه می‌شوند.

دریافت بیش از حد ویتامین E چه مشکلاتی به بار می‌آورد؟

مصرف و دریافت بیش از اندازه‌ی ویتامین E می‌تواند باعث بروز علائم زیر شود:

احساس خستگی

حالت ضعف

حالت تهوع

سردرد

سیاهی رفتن چشم

نفخ و اسهال

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

باتشکر