یک واحد زیتون شناسی

در این مطلب خواصی از زیتون و توضیحاتی درباره رنگ‌های مختلف آن آمده است؛ با ما همراه باشید...

1. کاهش وزن

زیتون حاوی نوعی چربی است که می‌تواند جایگزین مناسبی برای انواع چربی‌ها باشد. پیوندهای موجود در این نوع چربی راحت‌تر شکسته می‌شوند و مانند دیگر انواع چربی در بدن انباشته نمی‌شود؛ با استفاده از زیتون می‌توانید به تدریج از وزن خود بکاهید و از شر چربی شکمی خلاص شوید و مقاومت انسولین را کاهش دهید. کسانی که به طور منظم از روغن زیتون استفاده می‌کنند بیشتر تمایل به کاهش وزن دارند و به همین دلیل به ندرت می‌بینید که این‌گونه از افراد به اضافه‌وزن دچار باشند. مطالعات علمی نیز تأیید کرده است که این افراد از سطح بالای سروتونین در بدن خود برخوردارند. سروتونین نوعی هورمون است که در بدن انسان احساس سیری را تقویت می‌کند بنابراین با مصرف زیتون می‌توان به صورت روزانه تا 200 کالری کمتر انرژی وارد بدن کرد که این به دلیل کاهش اشتها و احساس سیری می‌باشد.

2. مزایای سیستم قلبی عروقی

زمانی که رادیکال‌های آزاد باعث اکسید شدن کلسترول در بدن می‌شوند، اتفاقات متعددی رخ می‌دهد. رگ‌های خونی آسیب می‌بینند و چربی در شریان‌های بدن انباشته می‌شود. همه این موارد شرایط سکته قلبی را فراهم می‌کند. مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در زیتون سیاه از اکسیداسیون کلسترول جلوگیری می‌کنند و می‌توانند مانع نارسایی‌های قلبی و سکته‌های قلبی شوند. زیتون حاوی نوعی چربی سودمند برای کاهش خطر ابتلا به آترواسکلروز و افزایش چربی‌های سودمند و مفید است. آخرین تحقیقات نشان داده است که چربی‌های مفید موجود در زیتون و روغن زیتون می‌توانند به کاهش فشارخون بالا کمک کنند که این به‌خاطر خصوصیات مخصوصا اسید اولئیک موجود در روغن زیتون است.

3. تسکین درد

زیتون، یا به عبارت دقیق‌تر آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی ضدالتهاب موجود در زیتون، به عنوان یک ایبوپروفن طبیعی عمل می‌کند. روغن آن‌ها شامل oleocanthal است که یک ماده با خواص ضدالتهابی است که بسیار شبیه به خواص داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی عمل می‌کند. خوب است اشاره کنیم که در حدود 50 گرم روغن زیتون مقدار زیادی oleocanthal با خواص ضدالتهابی موجود دارد که شبیه به 10 دوز ایبوپروفن برای بزرگسالان عمل می‌کند.

4. حفاظت در مقابل سرطان

همان طور که قبلاً ذکر شد، روغن زیتون دارای آنتی‌اکسیدان‌های قوی و خواص ضد التهابی است و این باعث می‌شود آن‌ها به یک محافظ طبیعی در برابر سرطان تبدیل شوند زیرا التهاب کرونیکی و استرس اکسیداتیوی دلایل اصلی پیشرفت سرطان هستند. زیتون به دلیل اینکه منبع غنی از مواد مغذی آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است می‌تواند از ترکیب خطرناک التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو مزمن جلوگیری کند. زیتون سیاه منبع شناخته‌شده ویتامین E است که در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد در بافت چربی سریع عمل می‌کند. بسیاری از کارشناسان تأیید کرده‌اند که یک رژیم غذایی حاوی روغن زیتون و زیتون منجر به کاهش خطر وقوع سرطان روده بزرگ می‌شود.

5. مفید برای افراد مبتلا به آلرژی

خواص ضدالتهابی زیتون باعث می‌شود که حتی افراد مبتلا به آلرژی بتوانند از خواص زیتون بهره ببرند. عصاره زیتون به عنوان یک آنتی‌هیستامین در سطح سلولی عمل می‌کند. آن‌ها می‌توانند با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین که منجر به کاهش واکنش‌های آلرژیک می‌شوند به این افراد کمک کنند. به همین دلیل شما باید زیتون را به عنوان غذای ضد آلرژی در برنامه غذایی خود جای دهید. زیتون همچنین می‌تواند جریان خون را افزایش دهد و به کاهش اثرات بسیاری از بیماری‌ها مانند آسم کمک کند.

6. کمک به داشتن مو و پوست سالم

زیتون سیاه همچنین حاوی اسیدهای چرب و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که باعث محافظت و مرطوب نگه‌داشتن و تغذیه سلول‌های پوست می‌شود. ویتامین E موجود در روغن زیتون پوست را از اشعه خطرناک UV محافظت می‌کند و این بدان معنی است که ما را از پیری زودرس و بروز سرطان پوست محافظت می‌کند. بهترین زمان مصرف روغن زیتون بعد از دوش گرفتن است، اما شما نباید آن را به عنوان یک کرم ضد آفتاب استفاده کنید، زیرا در نهایت با سوختگی مواجه می‌شوید. اگر به دنبال ترکیبی تقویت‌کننده برای موی خود هستید، از مخلوط روغن زیتون با یک زرده تخم‌مرغ استفاده کنید و آن را بر روی موی خود قرار دهید و بعد از 5 دقیقه موی خود را بشویید تا متوجه نخستین اثرات معجزه‌آسای آن شوید.

7. زیتون به عنوان منبع آهن

هر دو نوع زیتون، به ویژه زیتون سیاه، سرشار از آهن است. توانایی سلول‌های قرمز خون در حمل اکسیژن در سراسر بدن در راه مناسب وابسته به حضور آهن در خون است. اگر شما از کمبود آهن رنج می‌برید، بافت‌های شما به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند و شما به زودی شروع به احساس ضعف و سرما می‌کنید. آهن برای فرآیند تولید انرژی در بدن ما ضروری است. علاوه بر این، عملکرد مناسب بسیاری از آنزیم‌ها و سیستم ایمنی بدن بستگی به مقدار کافی آهن موجود در بدن ما دارد.

زیتون سبز یا سیاه؟ 

زیتون سبز و سیاه تفاوت چندانی با هم ندارند. هر دوی این زیتون‌ها، با وجود تفاوت رنگی که دارند، با هم یکسان هستند؛ اما نکته قابل‌ذکر در مقایسه زیتون سیاه و سبز این است که زیتون‌های سیاه کمی روغنی‌تر هستند و از آنجا که بخش عمده‌ای از ارزش غذایی زیتون مربوط به روغن آن است، می‌توان گفت زیتون‌های تیره از این نظر غنی‌تر هستند.

البته بخشی از ترکیبات زیتون به صورت محلول در آب هستند و خواص آنتی‌اکسیدانی، ضدباکتریایی و ضدمیکروبی دارند. مسلماً زیتون تیره به دلیل خاستگاهش ظاهر و شاید کمی طعم متفاوتی با زیتون سبز داشته باشد اما از لحاظ ارزش غذایی، غیر از مقداری کاروتنوئید که نسبت به زیتون سبز بیشتر دارد، تفاوت قابل‌ذکری ندارد. پس مصرف‌کنندگان بسته به ذائقه خود، می‌توانند هر نوع زیتونی که دوست دارند، میل کنند.

چگونه زیتون سیاه می‌شود؟

زیتون رنگ‌های متفاوتی چون سبز، زرد، قرمز، بنفش و سیاه دارد که مهم‌ترین نوع رنگی آن زیتون سبز و سیاه است. زیتون سبز و سیاه دو نوع متفاوت‌اند و بر خلاف تصور عامه زیتون سیاه از رسیدگی کامل زیتون سبز به دست نمی‌آید.

زیتون سیاه به دلیل ظاهر زیبا و بازارپسندی مطلوب، قیمت بالایی داشته، در مقایسه با زیتون سبز حاوی مواد مغذی و روغن بیشتری بوده و هر عدد آن حاوی هفت کالری انرژی است. این زیتون به دلیل نیاز به شرایط آب و هوایی خاص و نوع خاک در کشور ما قابلیت رشد خوبی ندارد و کشورهایی چون اسپانیا و ایتالیا تولیدکنندگان اصلی آن هستند. به دلیل آن که واردات زیتون سیاه اصل از کشورهای مذکور پرهزینه و فاقد صرفه اقتصادی است، برخی سودجویان با خرید زیتون سبز معمولی و فرآوری آن با ترکیبات آهن‌داری چون سولفات آهن، گلوکینات یا لاکتات آهن و گاهی براده آهن محصول را سیاه کرده و با قیمت بالایی در بازارهای کشور به فروش می‌رسانند. متأسفانه تشخیص اصل یا تقلبی بودن این محصول توسط افراد عادی تقریباً غیرممکن است و تنها افراد متخصص با انجام آزمایش‌های مربوطه قادر به شناسایی خواهند بود؛ بنابراین توصیه می‌شود از خرید زیتون‌های سیاه فاقد مجوز بهداشتی و فله‌ای خودداری کنید. قسمت رنگ‌شده زیتون نه تنها خواص تغذیه‌ای خود را تا حد زیادی از دست داده که این نوع زیتون ممکن است برای گروه‌های آسیب‌پذیر (کودکان، سالمندان، زنان باردار و شیرده، مبتلایان به بیماری‌های خاص) سمی و خطرآفرین باشد.

فرآوری: مریم مرادیان نیری