اروس (به یونانی: Ἔρως) به معنی عشق جنسی، در اسطورههای یونان خدای عشق بود. رومیها او را آمور ("عشق") یا کوپیدو ("شوق") میخواندند.
روایت هزیود
به روایت هزیود او در آغاز زمان، پس از خائوس(خلاء) و همراه تارتاروس و گایا زاییده شد. اروس بود که سبب ازدواج پدر و مادر اولیه، یعنی اورانوس و گایا شد و بر ازدواج اعقاب آنها، یعنی خدایان و نهایتا انسانها، نظارت کرد. در این روایت، اروس صرفا مظهر قدرت زایندگی که در موجودات زنده حلول میکند و سبب تولید مثل میشود نیست، بلکه مقدم بر آفرودیته (الههٔ عشق)نیز هست.
روایات دیگر
طبق روایتی دیگر، اروس خدای بسیار جوان تریست و پسر آفرودیته و معشوقش آرس، به شمار میآید. مطابق این روایت اروس در هنر و ادبیات کلاسیک به هیئت مردی نیرومند، زیبا و پهلوان تصویر شدهاست. در دورهٔ کلاسیک او را حامی عشق همجنسگرایانه بین مردان و جوانان نیز تلقی کردهاند.[۱]در تسپیای(در بویوتا) و در پاریوم(در موسیا) او را خدای باروری میدانستند و میپرستیدند.
در افسانهها از سایکی به عنوان همسر وی یاد شدهاست.
مشخصات
در دورههای هلنی، که عشق در هنر و ادبیات جنبههای رمانتیک تری یافت، رفتهرفته اروس را کودک یا نوزاد بالداری، که تیردانی پر از تیر دارد، در نظر گرفتهاند؛ حتی بعضی او را جمع تصور کردهاند و اروتس خواندهاند. زیرا شور و سوداهایی که او مظهرش بود چندگانه به نظر میرسید. رفته رفته این تصور قوت گرفت که تیرهای او سر طلاییاند و اگر به قربانیان اصابت کنند سبب ایجاد میل آتشین در آنها میشوند؛ بعضی دیگر از جنس سرب هستند و اگر به کسی اصابت کنند سبب میشود که عاشق از دلباختهٔ خود روی بگرداند، به این ترتیب اروس هم عشق بر میانگیخت و هم جفا.